تکانه‌های نفتی و پویایی‌های صندوق توسعه ملی؛ رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE) کینزین‌های جدید

Abstract

امروزه به دلیل نقش مهم تثبیتی که صندوق‌های ثروت ملی در مواجهه با تکانه‌های درآمدهای نفتی می‌توانند ایفا نمایند، به عنوان یک سازوکار مؤثر در مدیریت درآمدهای نفتی مورد توجه کشورهای نفتی قرار گرفته‌اند. از این رو، در این تحقیق یک مدل DSGE با رویکرد مکتب کینزین‌های جدید با لحاظ چسبندگی‌های قیمتی و با تبیین بخش‌های عمده خانوار، بنگاه، دولت- بانک مرکزی و نفت- صندوق توسعه ملی برای اقتصاد ایران طراحی و کالیبره شده است. بررسی گشتاورهای مرتبه اول و دوم متغیرهای شبیه‌سازی شده، موفقیت نسبی مدل در شبیه‌سازی فضای اقتصاد ایران را تأیید می‌کند. بر اساس یافته‌های تحقیق، تکانه درآمدهای نفتی موجب افزایش مصرف، مخارج جاری وعمرانی دولت شده است.ناکارایی سرمایه‌گذاری دولتی نیز باعث کم‌اثرتر شدن بودجه عمرانی دولت در مدل شده است. همچنین بخش تولید بخش غیرنفتی اقتصاد ایران در پاسخ به تکانه درآمدهای نفتی با افزایش همراه بوده است. سایر نتایج حاکی از آن است که افزایش سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی باعث انباشت سرمایه و افزایش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و به تبع آن تولید بخش غیرنفتی کشور خواهد شد. در این خصوص، شرط لازم تحقق نتایج این سیاست، افزایش ظرفیت درآمدهای غیرنفتی دولت ارزیابی شده است.