تصمیم‏گیری برای انتخاب سبد سهام؛ مقایسه‏ی الگوریتم‏های ژنتیک و زنبور عسل

Abstract

انتخاب روش­هایی با سرعت و دقت مناسب برای تصمیم‏گیری، همواره جزو چالش‌های مدیران به حساب می‏آمده است. از مهمترین تصمیمات مدیران، تصمیم به سرمایه‌گذاری می‏باشد و از روش­های مختلف سرمایه­گذاری، می­توان به معامله سهام در بازارهای مالی اشاره نمود. مارکویتز با بیان مدل پرتفوی در سال 1952، فصل جدیدی را در تصمیمات سرمایه‏گذاری آغاز کرد، ولی به مرور زمان نواقص این مدل برای محققان آشکار و باعث انجام اصلاحاتی در آن شد. یکی از این نواقص در نظر نگرفتن محدودیتی تحت عنوان حداقل مقادیر معاملاتی است. در این مطالعه، به منظور کمک به تصمیم­گیری مؤثر در زمینه انتخاب سبد سهام، مدلی بر اساس مدل مارکویتز و با لحاظ کردن محدودیت مذکور، بکار گرفته می‏شود. سپس، مدل استفاده شده، توسط الگوریتم‏های ژنتیک و زنبور عسل حل و نتایج حاصل از الگوریتم­ها با مرز کارای ایجاد شده توسط مدل مارکویتز مقایسه می­گردد. نمونه پژوهش از شرکت‏های فعال در بورس اوراق بهادار تهران در طی سال‏های 1383 تا 1387 انتخاب شده‏اند. نتایج پژوهش نشان می‏دهد، برای حل مدل مورد استفاده، الگوریتم زنبور عسل نسبت به الگوریتم ژنتیک کارایی بالاتری دارد.