فناوری اطلاعات و ارتباطات و رقابت پذیری ملی: یک تحلیل بین کشوری

Abstract

در این مقاله، تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رقابت‌پذیری ملی کشورهای منتخب که از نظر سطح توسعه در پنج گروه کشورهای «عامل‌محور»، «کارایی‌محور»، «نوآورمحور» و اقتصادهای «در حال گذار» تقسیم ‌شدند، با رهیافت داده‌های پانل در دوره 2017-2007 ارزیابی گردید. مدل اقتصادسنجی برای کل 79 کشور حاضر در نمونه تحقیق برآورد شد. نتایج نشان می‌دهند در هر پنج گروه و کل کشورها، شاخص‌های ضریب نفوذ اینترنت و تلفن همراه به عنوان جایگزین‌های فاوا اثر مثبت و معنادار بر سطح رقابت‌پذیری کل کشورها دارد. ضریب برآوردی شاخص‌های ضریب نفوذ اینترنت و تلفن همراه به ترتیب برابر 01/0 و 001/0 می‌باشد. بجز متغیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی که اثر پایدار بر رقابت‌پذیری ندارد، متغیرهای سرمایه انسانی، بازبودن اقتصاد و حکمرانی خوب اثرات مثبت و معنادار بر رقابت‌پذیری ملی کشورها دارند. چنین استنباط می‌شود با افزایش سطح توسعه‌یافتگی، اثرگذاری فاوا بر رقابت‌پذیری نیز افزایش می‌یابد؛ بدین معنا که با ارتقای آمادگی فنی، پذیرش فاوا اثر بیش‌تری بر بهره‌وری و رقابت‌پذیری داشته است.