بررسی آلودگی میکروبی ناشی از آبیاری چمن با فاضلاب تصفیه شده شهری

Abstract

چمن مهم‌ترین گیاه پوششی جهان محسوب می‌شود و بسیاری از پارک‌های مناطق شهری کشور با این گیاه پوشش یافته است. این در حالی است که‌بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک ایران با بحران کمبود منابع آب مواجه است و نیاز آب آبیاری این گیاه زیاد است. در این شرایط استفاده از منابع آب با کیفیت کم مورد توجه‌است. از سویی مناطق شهری کشور دارای حجم بالایی از فاضلاب شهری هستند که دفع نامناسب آن می‌تواند مشکلات محیط‌زیستی در اطراف مناطق مذکور بوجود ‌آورد.در بسیاری از تحقیقات بهترین راه دفع آن‌استفاده در آبیاری است‌. در این شرایط به منظور رعایت مسائل بهداشتی لازم است حداقل تماس مستقیم انسان با پساب رخ دهد. به این منظور، 5 تیمار آبیاری چمن اسپورت شامل آبیاری جوی و پشته با آب معمولی (شاهد)، آبیاری قطره‌ای سطحی با پساب، آبیاری قطره‌ای زیرسطحی 15 سانتی‌متر با پساب، آبیاری قطره‌ای زیرسطحی 30 سانتی‌متر با پساب، آبیاری جوی و پشته با پساب طراحی شد. بر اساس نتایج به دست آمده مقادیر 5 شاخص بیولوژیک پساب بالاتر از سطح مجاز بوده است. در این حالت کاربرد فیلتراسیون آبیاری قطره‌ای باعث حذف 54% BOD5، 9/98% تعداد کل باکتری‌ها، 99% تعداد کل کلیفرم، 99% کلیفرم مدفوعی و 57% از نماتدها شده است. همچنین نشان داده شده که با وجود آنکه مقدار کل کلیفرم و کلیفرم مدفوعی پساب بالاتر از حد آستانه مجاز است، کاربرد تیمارهای قطره‌ای زیرسطحی باعث شده است مقادیر این دو پارامتر در خاک سطحی و اندام هوایی چمن به شدت کاهش یابد. در مقابل در روش‌های آبیاری جوی و پشته و قطره‌ای سطحی مقادیر این دو پارامتر به صورت معنی‌داری در خاک و اندام هوایی افزایش یافته است. در مجموع این تحقیق نشان می‌دهد در صورت استفاده از روش آبیاری قطره‌ای زیرسطحی که پساب در زیر خاک تزریق می‌شود، استفاده از پساب در آبیاری چمن به لحاظ آلودگی محیطی امکان‌پذیر است.