ارزیابی توانایی انطباق فناوری های نو مدیریت پسماندها در کشور

Abstract

افزایش بی رویة جمعیت از یک سو و رشد سریع مصنوعات بشر و تولید مواد شیمیایی بعد از انقلاب صنعتی از سوی دیگر باعث شده است که کمیت و کیفیت مواد زاید دچار تغییرات فراوانی شود. بنابراین در حال حاضر استفاده از روش ها، فناوری ها و تجهیزات قدیمی نمی‌تواند جوابگوی مشکلات مدیریت پسماندها باشد. از طرف دیگر از آنجا که روند مدیریت مواد زاید جامد شهری در ایران با اختلاف فاز 70 ساله از کشورهای صنعتی طی طریق می کند، بنابراین به کار بردن فناوری های مورد استفاده در کشورهای صنعتی بدون در نظر گرفتن شرایط کشور نتیجه ای جز اتلاف سرمایه های ملی و هدر رفتن نیروی انسانی نخواهد داشت. سلسله مراتب یاد شده در مدیریت جامع زواید در کشورهای صنعتی عبارتند از ،کاهش در مبدا، بازیافت، زباله سوزی و دفن بهداشتی.در این مقاله بر اساس سلسله مراتب یادشده ایران به دو گروه مجزا تقسیم شده است. گروه اول شامل استان های ساحلی دریای خزر و خلیج فارس، نظیر استان های گیلان، مازنداران، گلستان، بوشهر، هرمزگان و قسمتی از استان خوزستان و گروه دوم شامل سایر استان های کشور است. شباهت شرایط اقلیمی استان های گروه اوّل با کشورهای توسعه یافته ای، نظیر سوئیس، سوئد و قسمتی از فرانسه و همچنین عدم وجود زمین مناسب برای دفن در این استان ها در مقایسه با سایر استان ها، موجب شده است سلسله مراتب در گروه اوّل مانند کشورهای ذکر شده انتخاب شود، درحالی که در گروه دوم با در نظر گرفتن هزینه های بالای زباله سوزی و به دلیل آنکه امکان دفن درجة یک وجود دارد، این تقسیم بندی به صورت زیر پیشنهاد می شود : 1- کاهش در مبدأ 2- بازیافت 3- دفن بهداشتی براساس اندازه گیری های به عمل آمده در چارچوب این سلسله مراتب، ابتدا مدیریت مواد زاید به عناصر موظف تقسیم بندی شده و در هر عنصر فناوری های جدید مورد استفاده در کشورهای توسعه یافته شناسایی و بررسی شده و سپس با توجه به شرایط آب و هوایی و زیست محیطی، خواص فیزیکی وشیمیایی زباله، امکانات تکنولوژیکی و اقتصادی، خصوصیات فرهنگی و وضعیت قوانین مرتبط با سیستم مدیریت مواد زاید در ایران، فناوری هایی که می توانند در شرایط کشور موثر باشند انتخاب شده است.