درنگی در مفهوم روستا

Abstract

تعریف واژه روستا همچون هر مفهوم دیگر در سطوح متفاوتی قابل بررسی است. این مقاله در پی‌آن است که با بررسی وجوه و سطوح مختلف موضوع به مفهوم واژه موردنظر نزدیک شود لذا در پی آن است که مفهوم روستا را از ابعاد حقیقی و صحیح (کاربردی) مورد تأمل قرار دهد. تعریف حقیقی روستا درپی یافتن سرمنشأهایی است که مفهوم مورد نظر در آنها متبلور می‌گردد؛ در حوزه کاربردی، راهکارهای مختلفی در جهت نزدیک‌شدن به مفهوم موردنظر وجود دارد: رجوع به واژه‌نامه‌ها و تعاریف ارائه شده در حوزه‌های علوم مختلف در ارتباط با مفهوم روستا، شناخت تاریخی روستا و فرایند رشد آن در طی زمان، شناخت ویژگی های روستا و مقایسه آن با شهر به‌عنوان پدیده‌ای که در تعامل و یا تقابل با آن واقع‌شده‌است و در نهایت شناخت مبانی نظری حاکم بر ساختار روستا. درپی کنکاش پیرامون مفهوم روستا در هریک از این حوزه‌ها، تعریف ثابتی برای روستا در حوزه کاربردی حاصل نخواهدشد. در نهایت، باید در تعریف روستا به آنچه اندیشیده شده، دوباره بیندیشیم و میزان اهمیت ارائه یک تعریف قطعی را بسته به هدف مورد نظر خود، مشخص می شود. تعریف بنیادی روستا -که نسبت به‌شرایط مرتبط آن تغییر نکند، از بررسی مفهوم حقیقی آن که همان نگاه عام به روستا به عنوان یک سکونتگاه است، حاصل می‌گردد و در اینجا ریشه در مفهوم دیرینه «آبادی» دارد.