اثر آلاینده‌های ناشی از سوختن بنزین بر برخی خصوصیات آناتومیکی، فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی اسفناج

Abstract

آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در گلخانه‌ی پژوهشی دانشکده‌ی کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان بر روی گیاهان اسفناج، در سه دوره‌ی زمانی 10 ، 20 و 30 روز در معرض آلاینده‌های ناشی از سوختن بنزین انجام گرفت و صفات آناتومیکی، فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی آن‌ها پس از پایان اعمال تیمارها مقایسه گردید. قرار گرفتن 10 روزه اسفناج در برابر آلاینده‌ها، سبب افزایش معنی‌دار کلروفیل‌کل و بهبود فتوسنتز گردید. گیاهانی که به مدت 30 روز در معرض آلاینده‌ها قرار گرفته بودند، افزایش معنی‌داری در آنتی‌اکسیدان، پرولین، نشت یونی و تعداد روزنه در واحد سطح را نسبت به گیاهان شاهد نشان دادند اما میزان کلروفیل کل، کارتنوئید، نرخ فتوسنتز خالص، هدایت روزنه‌ای، کلروفیل فلورسانس، محتوای نسبی آب برگ، وزن‌ترو خشک و طول روزنه کاهش معنی‌دار نشان داد. منفذ روزنه‌ی اسفناجی که 30 روز در معرض آلاینده‌ها قرار داشتند، به دلیل بسته شدن روزنه در اثر آلاینده‌ها کوچکتر شدند. مواجهه‌ی گیاهان اسفناج با آلاینده‌ها به خصوص مواجهه‌ی 30 روزه، سبب بروز واکنش‌های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و آناتومیکی گردید که می‌توان این واکنش‌ها را به عنوان سازگاری این گیاه در برابر تنش آلودگی و درنتیجه زنده‌ماندن گیاه در شرایط تنش آلودگی در نظر گرفت.