بررسی آثار طولانی‌مدت صدمات بهره‌برداری بر کیفیت درختان باقی‌مانده در جنگل ناو اسالم گیلان

Abstract

در این تحقیق وضعیت زخم‌های ایجاد‌شده در تنۀ درختان باقی‌مانده در جنگل در اثر قطع و چوب‌کشی پس از گذشت 12 سال در سری یک ناو اسالم گیلان بررسی شد. نتایج نشان داد، از کل زخم‌های بررسی‌شده 1/67 درصد بسته، 0/18 درصد باز بدون پوسیدگی، 7/10 درصد باز با پوسیدگی بودند و فقط 2/4 درصد به نابودی درخت منجر شده بودند. عوامل اندازه، شدت و محل زخم‌ها، همچنین قطر برابرسینۀ درختان صدمه‌دیده در وضعیت زخم‌ها تأثیر معنی‌دار داشتند. 6/90 درصد زخم‌های کوچک‌تر از 100 سانتی‌متر مربع بسته بودند، اما 50 درصد زخم‌های بزرگ‌تر از 1001 سانتی‌متر مربع به پوسیدگی و 9/40 درصد آن‌ها به نابودی درخت منجر شده بودند. زخم‌های با شدت خراش سطحی به پوسیدگی منجر نشده بودند. فراوانی زخم‌های باز با پوسیدگی در ناحیۀ کنده و ریشه بیش‌تر از قسمت‌های بالای تنۀ درختان بود. بیش‌ترین فراوانی زخم‌های بسته‌شده در درختان با قطر برابرسینۀ 41 تا 60 سانتی‌متر و بیش‌ترین فراوانی زخم‌های باز با پوسیدگی در درختان قطورتر از 81 سانتی‌متر مشاهده شد. اکثر درختان نابود‌شده دارای قطر برابرسینۀ کم‌تر از 20 سانتی‌متر و دارای زخم‌های عمیق در ناحیۀ ریشه و کنده بودند. نتایج این تحقیق نشان داد با گذشت زمان صدمات بهره‌برداری بر درختان باقی‌مانده افزایش یافته و حدود یک‌سوم زخم‌ها ترمیم نیافته و به پوسیدگی و نابودی درختان منجر شده است. بنابراین، در مدیریت تک‌گزینی به حداقل‌رساندن صدمات بهره‌برداری به درختان باقی‌مانده باید به‌منزلۀ یکی از اهداف اساسی به آن توجه شود.