Entrapment of two-spotted spider mite, Tetranychus urticae (Acari: Prostigmata: Tetranychidae), by type IV glandular trichomes of Lycopersicon species

Abstract

کنه‌ی تارتن دولکه‌ای به بسیاری از آفت‌کش‌های مورد استفاده در مزارع گوجه‌فرنگی مقاوم شده است. یک روش جایگزین برای کنترل آفت، استفاده از گیاه میزبان مقاوم است که به وسیله‌ی کرک‌های غده‌ای ایجاد می‌شود. در این تحقیق نقش کرک‌های غده‌ای نوع IV در به دام انداختن و مرگ کنه‌ی تارتن، در برگچه‌های دارای کرک و فاقد کرک لاین‌های مختلف گونه‌های Lycopersicon hirsutum Humb & Bonpl (لاین‌های LA1740، LA1777 و LA2860)،<br />L. pennellii (Corr) D'Arcy (لاین‌های LA2963 و LA2580) و L. esculentum Mill (رقم Sankranthi) بررسی شد. سومین برگچه‌ی انتهایی انتخاب شد و دیسک‌های برگی تهیه گردید. ده عدد کنه‌ی ماده‌ی بالغ روی سطح فوقانی هر دیسک قرار داده شد و پس از دو ساعت تعداد کنه‌های به دام افتاده، به دام نیفتاده و غرق شده در آب شمارش شد. پس از 24 و 48 ساعت نیز تعداد کنه‌های مرده، ‌در حال مرگ و غرق شده در آب شمارش شدند. بالاترین میزان به دام افتادن در<br />L. hirsutum LA1777 مشاهده شد، در‌حالی‌که هیچ کنه‌ای روی L. esculentum به دام نیفتاد. میزان مرگ و میر روی<br />L. hirsutum و L. pennellii بسیار بالا بود، در‌حالی‌که روی رقم حساس Sankranthi بسیار پایین بود. کرک‌های غده‌ای نوع IV روی L. esculentum مشاهده نشدند، در‌حالی‌که بیش‌ترین تراکم آن‌ها روی سطوح بالایی و زیرین برگ‌های<br />L. hirsutum LA1777 (به‌ترتیب 72/86 و 44/34 کرک بر میلی‌متر مربع) مشاهده شد. حذف کرک‌های غده‌ای موجب افزایش زنده‌مانی کنه‌ی تارتن‌ روی لاین‌های‌ مقاوم ‌شد. همبستگی بین تراکم کرک‌های غده‌ای نوع IV و به دام افتادن کنه‌ی تارتن دولکه‌ای معنی‌دار و مثبت بود.