بررسی تغییرات ازون کلی جو و نقش آلاینده SO2 گشت‌سپهری (تروپوسفری) در تغییرات ازون کلی اندازه‌گیری شده با دستگاه دابسون مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران

Abstract

برخی آلاینده‌ها از طریق جذب تابش خورشیدی باعث ایجاد تغییراتی در ازون اندازه‌گیری شده با دستگاه ازون‌سنج دابسون می‌شوند که مهم‌ترین آنها SO2 و NO2هستند. به عبارت دیگر افزایش آلاینده‌ها باعث تغییر مقادیر داده‌های ازون اندازه‌گیری شده با دستگاه دابسون می‌شوند. در این تحقیق ابتدا بررسی کلی از تغییرات داده‌های ازون کلی اندازه‌گیری شده با دستگاه دابسون ایستگاه مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران طی دورة 4 ساله 2002 تا 2005 صورت می‌گیرد و سپس تأثیر آلاینده SO2 جو تحتانی بر مقادیر ازون اندازه‌گیری شده بررسی می‌شود و خطای حاصل از آلاینده SO2 بر ازون کلی محاسبه می‌شود و مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.<br /> نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بیشترین تغییرپذیری میان سالانه ازون کلی، مربوط به فصل‌های زمستان و بهار است. مقادیر بیشینه بهاری ازون طی دورة موردنظر افزایش جزئی یافته است. بیشترین مقادیر میانگین فصلی بهار و پاییز ازون مربوط به سال 2005 و کمترین آن مربوط به سال 2003 است. همچنین میانگین درصد اختلاف داده‌های ازون دستگاه دابسون و ماهواره طی سال‌های بررسی، تقریبا کاهش یافته است.<br /> نتایج تحقیق در مورد خطای آلاینده SO2 نشان می‌دهد که اغلب محدودة خطا در فصل زمستان بین %2/0 تا %4/1 و در فصل تابستان بین % 1/0 و %7/0 بوده است. همچنین مقدار خطا در فصل زمستان بیشتر از فصل تابستان است.