مقایسه روش‌های مختلف هیدرولوژیکی و اکوهیدرولوژیکی در برآورد جریان محیط‌زیستی رودخانه مهاباد

Abstract

<strong>زمینه و هدف:</strong> در مدیریت و بهره برداری از پروژه های منابع آب و به ویژه مخازن سدها تامین حداقل جریان آب مورد نیاز جهت حفظ زیستگاه گونه‌های مختلف موجودات آبزی و گیاهی ضروری است. در روند احیای دریاچه ارومیه، تخصیص سهم جریان محیط‌زیستی رودخانه مهاباد، به ‌عنوان یکی از رودخانه‌های مهم حوضه آبریز دریاچه ارومیه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از این‌روی هدف از نوشتن این مقاله برآورد حداقل جریان محیط‌زیستی رودخانه مهاباد با استفاده از روش­های هیدرولوژیکی و اکوهیدرولوژیکی می­باشد. <strong>روش بررسی:</strong> در این تحقیق، نیاز محیط‌زیستی رودخانه مهاباد، با پنج روش تنانت، تسمن، مدل ذخیره رومیزی، انتقال منحنی تداوم جریان و تحلیل منحنی تداوم جریان برآورد شده ‌است. <strong>یافته‌ها:</strong> با توجه به نتایج حاصل ملاحظه گردید، برای حفاظت رودخانه مهاباد در حداقل شرایط محیط‌زیستی قابل‌قبول، دو روش انتقال منحنی تداوم جریان در کلاس مدیریتی B (35 درصد جریان متوسط سالانه، معادل 7/2 متر مکعب بر ثانیه) و روش مدل ذخیره رومیزی در کلاس مدیریتی B/C (3/27 درصد جریان متوسط سالانه، معادل 13/2 متر مکعب بر ثانیه)، نتایج تقریبا مشابه و قابل قبولی را ارایه می‌دهند. <strong>بحث و نتیجه‌گیری:</strong> به طور کلی دو روش انتقال منحنی تداوم جریان و مدل ذخیره رومیزی، به دلیل در نظر گرفتن کلاس‌های مختلف اکولوژیکی، نسبت به روش‌های دیگر ارجحیت داشته و می‌توان این روش‌ها را برای تعیین نیاز محیط‌زیستی رودخانه‌ مهاباد به کار برد.