بررسی پاسخ‌‌های مرگ و میر ماهی کپور معمولی و سفید دریای خزر در مواجهه با محلول ضدعفونی کننده کلردار خانگی (هیپوکلریت سدیم)

Abstract

<strong>زمینه و هدف:</strong> ورود شوینده­ها از طریق فاضلاب خانگی به اکوسیستم‌های آبی می‌تواند اثرات نامطلوبی بر حیات آبزیان داشته باشد. در این تحقیق سمیت حاد هیپوکلریت سدیم (NaOCl)، بر روی ماهیان 1 ± 16 گرمی (میانگین ± SD) کپور معمولی (<em>Cyprinus</em> <em>carpio</em>) و 1 ± 5/3 گرمی سفید دریای خزر (<em>Rutilus frisii Kutum</em>) به منظور تعیین غلظت کشنده 50% از جمعیت ماهیان در 96 ساعت، مطالعه گردید. <strong>روش بررسی:</strong> آزمایش به صورت ساکن (Static) و بر اساس روش استانداردO.E.C.D به مدت 4 شبانه روز (96 ساعت) انجام گرفت. پس از انجام آزمایش­های ابتدایی به منظور یافتن محدوده کشندگی، آزمایش اصلی با انتخاب 5 تیمارهای نهایی (0، 15، 30، 60 و120 میلی گرم بر لیتر) برای کپور معمولی و 6 تیمار نهایی (0، 5، 10، 20، 40 و80 میلی گرم بر لیتر) برای ماهی سفید، هرکدام با 3 تکرار انجام پذیرفت و در نهایت براساس نتایج به دست آمده و با استفاده از آنالیز پروبیت، مقادیر LC₁، LC₁₀، LC₃₀، LC₅₀، LC₇₀، LC₉₀ و LC₉₉ در 24، 48، 72 و 96 ساعت بر روی ماهیان اندازه­گیری شد. <strong>یافته‌ها:</strong> در مطالعه حاضر صد در صد مرگ و میر بچه ماهیان سفید در غلظت mg L^-1 80 تنها ساعاتی پس از در معرض قرارگیری آلاینده اتفاق افتاد. ولی این فرایند در ماهی کپور معمولی در غلظت mg L^-1120 پس از گذشت 30 ساعت از شروع آزمایش رخ داد. سمیت حاد (LC₅₀ 96-h) هیپوکلریت سدیم برای ماهی کپور معمولی و سفید به ترتیب برابر با 48/39 و 77/23 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. <strong>بحث و نتیجه‌گیری: </strong>پژوهش حاضر نشان داد که این شوینده برای ماهیان مورد آزمایش خطرناک بوده و ماهی سفید نیز در برابر هیپوکلریت سدیم بسیار آسیب پذیرتر از کپور معمولی می­باشد