ارزیابی وضعیت بهداشتی مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی شهر بم پس از زلزله

Abstract

در تاریخ 1382/10/5 در ساعت 5 و 27 دقیقه زمین لرزه ای با قدرت 606 ریشتر در شهرستان بم استان کرمان به وقوع پیوست. در اثر این زلزله خسارت زیادی به ساختمانها و تاسیسات شهر وارد شد و بیش از سی هزار نفر جان خود را از دست دادند. در چنین شرایطی تهیه و توزیع مواد غذایی نیز مشکل شده و تامین غذای سالم و بهداشتی حتی تا مدتها پس از زلزله دشوار است. به منظور آگاهی از وضعیت بهداشتی مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی پس از گذشت نه ماه از زلزله دلخراش بم مطالعه ای بصورت مقطعی انجام گرفت. برای این منظور چک لیستی از قبل تهیه گردید. در این چک لیست موارد ذکر شده مورد استفاده برای بررسی وضعیت بهداشتی اماکن تهیه و توزیع مواد غذایی شامل نوع سیستم تامین آب، نوع ساختمان، وضعیت دفع فاضلاب، وضعیت کف واحد، وضعیت تهویه، وضعیت روشنایی، توری، کارت بهداشتی معتبر، وضعیت سطل زباله و دفع آن، وضعیت دستشویی و حمام، وضعیت یخچال و فریزر، وضعیت سردخانه و وضعیت ظاهری پرسنل تعیین گردید. پر نمودن چک لیست ها بصورت تصادفی ساده بر روی 67 مورد واحد صنفی فعال شامل 17 واحد خواروبار فروشی، 13 واحد ساندویچ فروشی، 11 واحد قصابی، 10 واحد لبنیات فروشی، 7 واحد مرغ فروشی، 2 واحد نانوایی، 2 واحد کبابی و چلوکبابی، 2 واحد بستنی فروشی، 2 واحد پخش عمده مواد غذایی و یک واحد قنادی انجام گرفت. نتایج نشان داد که 58.2 درصد از مراکز مذکور دارای آب لوله کشی، 7.5 درصد دارای تانکر آب و 34.3 درصد فاقد آب هستند. همچنین 52.2 درصد از مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی مورد بررسی دارای ساختمان آجری، 34.3 درصد کانکس و 13.4 درصد چادر می باشند. درباره دفع فاضلاب نیز 44.8 درصد مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی دارای چاه بهداشتی بوده و فاضلاب بقیه آنها (55.2 درصد) به صورت غیربهداشتی به محیط دفع می شود. وضعیت بهره مندی از کارت بهداشتی معتبر، وضعیت سطل زباله و دفع آن، وضعیت دستشویی و حمام، وضعیت یخچالها و وضعیت ظاهری پرسنل نیاز به بهبود و اصلاح دارند.