سنبل‌آبی (Eichhornia crassipes): اثرات پراکنش، پیامدهای اجتماعی اقتصادی و راهکارهای مدیریتی آن

Abstract

گیاه سنبل‌آبی (Eichhornia crassipes) بومی آمازون از کشور برزیل می‌باشد. مسئله تهاجم آن امروزه به عنوان یک چالش جهانی بزرگ مطرح است که به عنوان مشکل سازترین علف‌هرز آبزی در دنیا شناخته ‌شده است. قابلیت رشد و تهاجم در دریاچه‌ها، آب‌بندان‌ها، کانال‌های آب و رودخانه‌ها را دارد. سنبل آبی به دلیل سرعت رشد بسیار بالا یک علف‌هرز مخرب در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری است. سرعت رشد این گیاه بسیار بالا می‌باشد و قادر است در مدت 5 تا 15 روز 2 برابر شود. نبودن دشمنان طبیعی این گیاه در مناطق جدید عامل اصلی تهاجم آن می‌باشد. این گیاه در آب‌های با جریان آرام می‌تواند مستقر شود و یک لایه ضخیم و گسترده از پوشش گیاهی تولید کند. علت انتشار این گیاه به سایر نقاط دنیا را به گلهای بنفش بسیار زیبای آن نسبت داده‌اند. سنبل آبی در اکوسیستم‌های آبی بر کشاورزی، شیلات، صنایع برق، حمل و نقل و زندگی اجتماعی ساکنین منطقه مورد تهاجم اثرات منفی گذاشته است. تهاجم این علف‌هرز آبزی در سال 1391 در تالاب عینک شهرستان رشت گزارش شد و پس از آن نیز شاهد گسترش آن در آبگیرهای دیگر استان و از جمله تالاب‌انزلی استان گزارش بوده‌ایم. در این مقاله سعی شده است تا مروری بر اثرات پراکنش، پیامدهای اجتماعی اقتصادی و راهکارهای مدیریتی آن داشته باشیم.