نقش دین در ساختار زندگی اجتماعی

Abstract

دین در سیر تکاملی زندگی انسان، فراز و نشیب‌های محسوسی را تجربه کرده است. فرایند مدرن شدن جامعة سنتی، دین را با چالشهای جدیدی مواجه ساخت، به‌گونه‌ای که برای حذف و انزوای دین از جامعه، راهبردهای تطبیق دین در ساختار زندگی اجتماعی، مبتنی بر تقدم قوانین موضوعة بشری- اجتماعی بر آموزه‌های دینی، طرح شد. منظور از زندگی اجتماعی، تنها ساختار فزیکی آن که شامل چادرنشینی و یا ساختار مهندسی‌شدة مدرن و پسامدرن می‌شود نیست، بلکه بیشتر افکار و اندیشه‌هایی است که در فرایند تکامل زندگی اجتماعی، ظاهر شده و در تنظیم روابط اجتماعی، با آموزه‌های دینی اصطکاک پیدا می‌کند. هرچند آموزه‌های مسیحیت با ظهور رنسانس، نتوانست حضور و مدیریت خود را در جامعة غربی حفظ کند، اما این بدان معنی نیست که هیچ دینی استعداد مدیریت اجتماعی را ندارد، اسلام با ویژگی‌های جامعیت و کمال، خاتمیت و تحریف‌ناپذیری، مبتنی بودن بر فطرت دینی انسان، در ساختار زندگی پسامدرن همان اهمیت و کارکردی را دارد که در جامعة سنتی و باستانی داشته است.