تأثیر شدت بهره‌برداری بر رویش حجمی توده‌های راش آمیخته در جنگل‌های ناو اسالم

Abstract

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر شدت بهره‌برداری بر رویش حجمی جنگل‌های با­ارزش راش در شمال ایران بود. برای این منظور، رویش حجمی درختان در یک دوره 10 ساله در سه پارسل بهره‌برداری­شده با شدت‌های کم، متوسط و زیاد (به­ترتیب با شدت‌های برداشت شش، 1/13 و 18 m3/ha) و در یک پارسل حفاظت­شده (شاهد) به روش قطعات نمونه ثابت در توده‌های راش آمیخته در جنگل‌های ناو اسالم برآورد شد. نتایج نشان داد شدت بهره‌برداری بر رویش حجمی درختان تأثیر معنی‌داری دارد (01/0 >P). میانگین رویش حجمی درختان در پارسل بهره‌برداری­شده با شدت متوسط (m3/ha/yr 3/9) بیشتر از پارسل بهره‌برداری­شده با شدت کم (m3/ha/yr 4/7)، بهره‌برداری­شده با شدت زیاد (m3/ha/yr 8/4) و پارسل شاهد (m3/ha/yr 8/6) بود (05/0>P). رویش حجمی درختان با افزایش حجم سرپای تودۀ باقی­مانده پس از قطع، کاهش یافت. شدت برداشت همچنین تأثیر معنی‌داری بر مقدار رویش حجمی درختان در طبقه‌های مختلف قطری داشت (01/0>P). درختان کم­‌قطر (کمتر از 25 سانتی‌متر) در پارسل بهره‌برداری­شده با شدت زیاد، درختان با قطر متوسط (25 تا 50 سانتی‌متر) در پارسل بهره‌برداری­شده با شدت متوسط و درختان قطور و خیلی قطور (بزرگ‌تر از 50 سانتی‌متر) در پارسل بهره‌برداری­شده با شدت کم، بیشترین مقدار رویش حجمی را داشتند. حجم سرپای پارسل‌های بهره‌برداری­شده حدود 26 تا 42 درصد در ابتدا دوره و حدود 21 تا 33 درصد در انتهای دوره کمتر از پارسل شاهد بود.