مقایسۀ ویژگی‌های زیست‌فنی ریشه گونه‌های زبان‌گنجشک (Fraxinus excelsior) و نوئل (Picea abies) جنگلکاری‌شده

Abstract

در این پژوهش دو تودة جنگلکاری­شده با گونه­های زبان­گنجشک (Fraxinus excelsior) و نوئل (Picea abies) با شرایط رویشگاهی مشابه انتخاب و از هر گونه، سه‌پایه به روش کاملاً تصادفی برای نمونه­برداری انتخاب شدند. برای بررسی پراکنش ریشه­ها، از روش حفر پروفیل و برای اندازه­گیری مقاومت کششی، از دستگاه اینسترون استاندارد استفاده شد. این پژوهش نشان داد که در هر دو گونه، پراکنش ریشه­ها و مقدار مسلح­سازی خاک با افزایش عمق خاک طبق تابع لگاریتمی و مقاومت کششی ریشه با افزایش قطر ریشه طبق تابع توانی کاهش می­یابند. به­طور میانگین بیش از 80 درصد از پراکنش ریشه­ها در عمق کمتر از 20 سانتی­متر و در نتیجه آن بیش­ترین مقدار مسلح­سازی خاک در این عمق مشاهده شد. طبق نتایج، مقاومت کششی ریشة گونة نوئل (64/2 ± 31/19 مگاپاسکال) با دامنة قطری 32/0 تا 93/4 میلی­متر به­طور معنی­داری بیشتر از گونة زبان­گنجشک (01/1 ± 98/16 مگاپاسکال) با دامنة قطری 42/0 تا 91/4 میلی­متر بود. همچنین مقدار مسلح­سازی خاک توسط ریشة گونة نوئل (008/0 ± 03/0 کیلوپاسکال) بیشتر از گونة زبان­گنجشک (005/0 ± 02/0 کیلوپاسکال) بوده است. نتایج این تحقیق ما را در استفاده آگاهانه از این گونه­ها در زیست­مهندسی یاری می­کند.