تعیین استراتژی‌های مناسب برای مدیریت جنگل‌های هیرکانی با استفاده از تحلیل SWOT و QSPM (بررسی موردی: جنگل‌های حوزه سیاهکل)‌

Abstract

مدیریت جنگل­های هیرکانی با توقف بهره­برداری از سال 1396، اولین دوره تنفس بهره­برداری را تجربه می­نماید. در این دوره عبور از جنگلداری سنتی به جنگلداری نوین، پرداختن به نوع مدیریت و تعیین استراتژی­های آن، اقدامی ضروری است تا از روند بی‌برنامگی طرح­های جنگلداری جلوگیری شود تا تصمیمات برنامه­ریزان سازمان جنگل­ها مفید واقع شود. در این پژوهش با هدف برنامه­ریزی استراتژیک، عوامل مؤثر بر جنگلداری از نگاه خبرگان و به کمک مهندسی ارزش شناسایی و از طریق روش دلفی فازی غربال شدند. حاصل تلاقی امتیازهای موزون ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی SWOT، ناحیه استراتژی­های تدافعی WT را انتخاب کرد. نتایج سنجش مقدار جذابیت استراتژی­های تدافعی با عوامل منتخب SWOT در ماتریس QSPM از نگاه خبرگان نشان داد که تأثیر عوامل بیرونی بر مدیریت جنگل بیشتر از عوامل درونی بوده و استراتژی­های اولویت­دار با رویکرد توجه به ذینفعان اصلی و نگاه اجتماعی به جنگلداری انتخاب شدند. همچنین استراتژی ضرورت افزایش سازگاری جنگل به تغییرات اقلیمی به‌عنوان اولویت اول انتخاب شد که بیانگر ضرورت دخالت کارشناسی در این جنگل­ها است.