تأثیر قطعه قطعه شدن جنگل بر ترکیب و پراکنش گونه های گیاهی در دامنه های شمالی جنگل های کرمانشاه

Abstract

این بررسی با هدف بررسی تأثیر قطعه‌قطعه شدن جنگل­ها بر روی ترکیب و پراکنش گونه­ های گیاهی، در دامنه­ های شمالی جنگل‌های بلوط استان کرمانشاه انجام شد. سه قطعه جنگلی با جهت شمالی و با شرایط مشابه فیزیوگرافی انتخاب و در هر قطعه، در فواصل صفر، 25، 50، 100 و 150 متری، با استفاده از سه ترانسکت که در فواصل 200 متری از هم قرار گرفتند، اقدام به نمونه ­برداری از پوشش گیاهی شد. برای گروه­ بندی از روش­های آنالیز خوشه ­ای و آنالیز تطبیقی قوس­ گیری شده و برای تعیین گونه­ های شاخص هر گروه از تجزیه و تحلیل گونه­ های معرف استفاده شد. در این پژوهش، 113 گونه گیاهی متعلق به 97 جنس و 27 تیره در منطقه مورد بررسی شناسایی شد. تیره کاسنی (Asteraceae) با 21 گونه (58/18 درصد)، بیشترین تعداد گونه­ های گیاهی را به خود اختصاص داد. دو گروه شامل گروه قطعات نمونه حاشیه جنگل (صفر و 25 متری) و گروه قطعات نمونه زون جنگل (50، 100، 150 متری) تفکیک شد و مشخص شد که فاصله از حاشیه قطعه مهم‌ترین عامل در پراکنش گروه­ ها است. مهم­ترین گونه ­های شاخص اولین گروه اکولوژیک شامل: Aegilops umbellulata Zhuk.، Alyssum menicoides Boiss، Anthemis hyalina DC، Calendula persica C.A.Mey.، Echinops kermanshahanicus Mozaff.، Euphorbia macroclada Boiss.، Gundelia tournefortii L.، Onobrychis lunata Boiss.، و مهم­ترین گونه­ های شاخص دومین گروه اکولوژیک شامل Alyssum marginatum Steud.ex Boiss، Stipa barbata Desf، Taeniatherum crinitum Schreb.، Ziziphora capitata L، Crataegus azaralous L، Quercus branttii Lindl می­ باشند.