تجزیه و تحلیل فنی زخم های وارده به درختان حاشیه مسیر در اثر عملیات چوبکشی

Abstract

عملیات بهره‌برداری جنگل نظام مهندسی با هدف بیشینه‌کردن کارایی و کمینه‌کردن آثار نامطلوب است. این بررسی در پارسل‏های 220 و 225 از سری نمخانه در جنگل خیرود در کنار نوشهر انجام شد. در این بررسی، خسارات ناشی از عملیات چوبکشی با استفاده از اسکیدر تیمبرجک 450 سی، بر درختان سرپا ارزیابی شد. نتایج این بررسی نشان داد که به‌ترتیب در دو پارسل 220 و 225، 6/80 درصد و 7/72 درصد از آسیب‏های حاصل از چوبکشی در قسمت‏های پایین ساقۀ درخت (ریشه و 0-3/0متر از بن درخت) رخ داده است و بیش از 40 درصد از زخم‏ها مساحتی کمتر از 200 سانتی‏متر مربع دارند، ولی 57 درصد از زخم‏ها منجر به آسیب به کامبیوم شده است. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که با وجود شدت بهره‏برداری کمتر در پارسل 225 در مقایسه با پارسل 220، میانگین عرض زخم‏ها در پارسل 225 (43/10 سانتی‏متر) بیشتر از پارسل 220 (06/9 سانتی‏متر) است که این مورد‌ مهم به تعداد قوس‏های بیشتر (حدود 2 برابر) در مسیرهای چوبکشی پارسل 225 در مقایسه با پارسل 220 مربوط می‏شود. نتیجۀ آنالیز واریانس با طبقه‏بندی دوطرفه نیز نشان داد که از نظر نسبت عرض زخم به محیط درخت بین دو پارسل مورد بررسی اختلاف معنی‏داری وجود دارد (F=9.01, p=0.003, df=1). در کل می‏توان چنین نتیجه‏ گرفت که افزایش تعداد قوس‏های موجود در مسیرهای چوبکشی در مقایسه با شدت بهره‏برداری آثار تخریبی بیشتری بر درختان حاشیۀ مسیر بر جا گذاشته است.