بررسی میزان سازگاری ایمان مسیحی و عقل گرایی ارسطویی در اندیشه های توماس آکویناس

Abstract

یکی از مهمترین جلوه دراعتقادات اروپای قرن 12 و 13 هجری، فروپاشی الهیت مسیحیت و گرایش اجتماع آن زمان به عقل گرایی ارسطویی بود. توماس آکویناس که قدیسی مسیحی و از آبا بود سعی داشت برای جلوگیری از نزول مسیحیت با عقل گرایی ارسطویی، آموزه های مسیحیت را ارتقا بخشد. در این تحقیق هدف بررسی اندیشه های آکویناس در سازگاری ایمان مسیحی و عقل­گرایی ارسطویی می­باشد و این فرض نیز در نظر گرفته شد که توماس آکویناس با تغییر و تکمیل اندیشه های فلسفی ارسطو در چارچوب آموزه های مسیحیت در تطبیق ایمان مسیحیت با عقل گرایی ارسطو نقش اصلی داشت، به گونه­ای که در منظومه فکری توماس آکویناس؛ کسی که فلسفه و منطق ارسطویی را می پذیرد باید به مسیح ایمان آورد؛ زیرا منطق ارسطو بنیاد و طبقه اول و الهیات مسیحی طبقه دوم این منظومه فکری را تشکیل می دهد. برای رسیدن به هدف، ارتباط و سازگاری ایمان مسیحی توماس با عقل ارسطویی بررسی شده است. آکویناس تلاش کرده بود تا قواعد و اصول مسیحیت را با عقل گرایی و واقع گرایی ارسطوئی در انطباق قرار داده و برای رویدادهای اجتماعی- سیاسی آن دوران که برخاسته از عمل و سیاست کلیسا بود نوعی وجه­ی عقلانی و واقعی ایجاد نماید. آکویناس با منطق ارسطویی آموزه های مسیحیت را از عقل کاملتر یعنی خداوند می دانست که عقلانیت انسان ملهمی از آن می باشد و ارسطو در آثار خود نیز به دو عقل بالفعل (الهی) و بالقوه می پردازد که تائیدی بر این امر است.