بررسی کیفیت محیط ‏زیست زندگی شهری با استفاده از تحلیل چندمعیارۀ مکانی (مطالعۀ موردی: منطقۀ 6 تهران)

Abstract

کیفیتزندگیْ میزان توانمندی محیط برای فراهم‏آوردن و پاسخ‏گویی به نیازهای مادی و معنوی افراد جامعه است؛ به‏گونه‏ای‏که یکی از مهم‏ترین اهداف برنامه‏ریزان و مدیران شهری افزایش سطح کیفیت زندگی در شهرها و بالابردن میزان رضایتمندی در بین شهروندان است. هدف از این پژوهش ارزیابی کیفیت زندگی شهری از طریق تحلیل تصمیم‏گیری چندمعیارة مکانی است. محدودة موردمطالعه در این تحقیق منطقة 6 است. معیارهای مورداستفاده برای شناخت وضعیت کیفیت محیط‏زیست شهری شامل معیارهای سبزینگی، دمای سطح زمین، آلودگی هوا، آلودگی صوتی، و آسیب‏پذیری ساختمان است. در این پژوهش، از روش تلفیقی AHP-OWAبرای ارزیابی و تولید نقشة کیفیت محیط‏زیست زندگی شهری استفاده شده است. نتیجة حاصل از مدل مورداستفاده در این تحقیق پنج نقشة کیفیت محیط‏زیست زندگی شهری با درجة ریسک‏پذیری متفاوت است که به طبقات بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب، و بسیار نامناسب تقسیم‏شده است. سناریوی بسیار خوش‏بینانه ریسک‏پذیری بالایی در تعیین کیفیت زیست‏محیطی زندگی شهری داشته و سناریوی بسیار بدبینانه میزان ریسک‏پذیری در تصمیم‏گیری برای کیفیت زیست‏محیطی زندگی شهری را کاهش می‏دهد. نتایج پژوهش نشان می‏دهد میزان کیفیت محیط‏زیست زندگی شهری در سناریوهای طراحی‏شده در بدبینانه‏ترین حالت بیانگر آن است که هیچ محله‏ای در گروه بسیار مناسب نیست و سه محله در گروه بسیار نامناسبقرار گرفته است؛ درحالی‏که در خوش‏بینانه‏ترین حالت، شش محله در گروه بسیار مناسب قرار گرفته و یک محله در گروه بسیار نامناسب قرارگرفته است. به‏صورت کلی، محلات واقع در جنوب غرب و شرق در وضعیت مناسب‏تری نسبت به محلات مرکز و شمال شرق قرار دارند.