ارزیابی توسعه یافتگی بخش مسکن در سطوح ناحیه ای با بهره گیری از مدل تحلیل عاملی (مطالعۀ موردی: ناحیۀ میانی استان همدان)

Abstract

برنامه‌ریزی­های نامطلوب و توزیع ناعادلانة منابع مالی و انسانی، مسائل عمده‌ای را در روند توسعه‌یافتگی شهرها، به‌ویژه در شهرهای کوچک ایجاد کرده است. موضوع مسکن با ابعادی گوناگون و پیچیده، تأثیر بسزایی در توسعه‌یافتگی شهرها دارد. گام نخست در ارزیابی توسعه‌یافتگی شهرها در بخش مسکن، شناخت وضعیت آن­هاست. این امر زمینة مناسبی را برای ارائة راهبرد، به‌کارگیری برنامه‌های مناسب توسعة مسکن، ایجاد توسعة یکپارچة ناحیه‌ای و تحلیل وابستگی سکونتگاه‌های انسانی در سطوح نواحی فراهم می‌آورد. در این پژوهش، 21 شاخص مربوط به مسکن در زمینة شاخص‌های کمی، کیفی، اقتصادی، جمعیتی و کالبدی، بررسی و اطلاعات آن‌ها برای نه شهر ناحیة میانی استان همدان جمع‌آوری شد. این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و در آن، از تکنیک‌های آماری نرم‌افزار SPSS و مدل تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد توسعه‌یافتگی بخش مسکن در شهرهای ناحیة میانی استان همدان، الگوی متعادل و مناسبی ندارد که این امر مستلزم برنامه‌ریزی‌های آگاهانه و منسجم در زمینة مسکن است؛ به‌طوری‌که شهر همدان در بیش از نیمی از شاخص‌ها، وضعیت بالاتر از متوسط دارد. درنتیجه، مشخص شد که همدان برخوردارترین و قهاوند محروم‌ترین شهر ناحیه از نظر شاخص‌های مسکن است.