جایگاه محله در توسعة پایدار شهر (مورد مطالعه: محله های منطقة 10 شهرداری تهران)

Abstract

یکی از اهداف برنامه­ریزان شهری، ایجاد توسعة پایدار شهری و محله­ای است. بدین­صورت­که با ایجاد پایداری در محله­ها می‌توان به پایداری در سطوح بالاتر و شهر رسید. هدف از این پژوهش، بررسی میزان پایداری محله­های منطقة 10 شهرداری تهران با استفاده از روش فازی است. بدین­منظور، از 86 شاخص در ابعاد کالبدی، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، خدماتی، زیست‌محیطی، بهداشتی- درمانی و حکمرانی شهری استفاده شده است. در این پژوهش، ابتدا در سیستم اطلاعات جغرافیایی با استفاده از تابع عضویت متناسب برای هر شاخص، عملیات فازی­سازی انجام شد. سپس با تلفیق شاخص­ها، مقدار گامای معادل پایداری در هر بعد به­دست آمد. این مقدار در هر محله، عددی بین صفر و یک است که بسته به مقدار آن، میزان پایداری هر محله در محدوده‌ای تعریف شده است. در این پژوهش، محدودۀ صفر تا 1/0 برای مقادیر گاما، نمایانگر میزان پایداری خیلی ضعیف، 1/0 تا 4/0 پایداری ضعیف، 4/0 تا 5/0 پایداری متوسط متمایل به ضعیف، 5/0 تا 6/0 پایداری متوسط و 6/0 تا 1 پایداری قوی تعریف شده است. درادامه، برای مشخص­شدن میزان پایداری کلی محله­های لایه‌های گامای ابعاد با عملگر فازی با هم تلفیق شدند و مقدار گامای معادل پایداری کلی محله­ها تعیین شد. یافته­ها نشان می‌دهد که پایداری محله­­های این منطقه در سطوح متوسط، متوسط روبه­ضعیف و ضعیفی قرار دارند. محلة سلسبیل شمالی با مقدار 5393/0 در وضعیتی متوسط واقع شده است که بهترین وضعیت را در بین محله­ها دارد و بدترین وضعیت مربوط به محلة هاشمی با مقدار 3082/0 است.