بحران شلیل: بررسی علت‌ها و عوامل، تحلیل واکنش‌ها و پیامدها

Abstract

در 10مرداد1301/2اگوست1922، در ﺗﻨﮕﮥ شلیل واقع در چهارمحال‌وبختیاری، دسته‌ای از نیروهای نظامی با حمله سواران بختیاری روبه‌رو شدند. خان‌های بختیاری در ابتدا دخالت خود را در این حادثه انکار کردند؛ اما مدتی بعد میزان دخالت آنها در این حادثه آشکار شد. وقوع این حادثه ﺗﺄثیر بسیاری بر روابط سه‌جاﻧﺒﮥ خان‌های بختیاری، رضاخان وزیر جنگ و سفارت انگلیس در تهران گذاشت. رضاخان پهلوی، وزیر جنگ، به‌دنبال بهره‌برداری لازم از این حادثه بود؛ پس تلاش کرد تا خان‌های بختیاری را نزد نخبگان و تودﮤ مردم بدنام و بی‌اعتبار کند و با اخذ غرامت سنگین از خان‌ها، ﺑﻨﻴﮥ مالی‌شان را تضعیف کند. ازسوی‌دیگر سفیر انگلیس در تهران سیاستی مبهم و دوپهلو اتخاذ کرد. سیاستی که به ضرر خان‌ها و به سود رضاخان و دولت مرکزی تمام شد. سرانجام پس از مدتی درگیری میان طرفین و چانه‌زنی بسیار با وساطت سر پرسی لورین (Sir Percy Loraine)، سفیر انگلیس، میان طرفین بر سر پرداخت مبلغ 150هزار تومان خسارت ازسوی خان‌های بختیاری توافق شد.