"در ضرورت و اهمیت شناخت اسناد تاریخی: واکاوی عقدنامههای ازدواج عهد قاجار"

Abstract

در این پژوهش سعی شده است با واکاوی عقدنامه‌های ازدواج و بررسی اجزای آن، داده‌های پایه جهت شناخت تاریخ عهد قاجار ‌به‌دست آید. این پژوهش از چند منظر حائز اهمیت است: نخست اینکه مطالعه عقدنامه‌های قاجار چه فواید و تأثیری بر شناخت تاریخ این دورة زمانی دارد. از سوی دیگر، این بررسی آشکار می‌سازد تاریخ عهد قاجار را از جنبه‌های مختلف از جمله: اجتماعی، مذهبی، اقتصادی و... با تکیه بر بررسی عقدنامه‌ها می‌توان مورد مطالعه قرار داد. نگارندگان می‌کوشند با بررسی انجام گرفته در این زمینه، یافته‌های جدیدی را باتکیه بر اسناد و عقدنامه‌های ازدواج و مقررات مربوط به آن ارائه دهند. دستاوردهای تحقیق در این پژوهش شامل تأثیر شرایط محیطی عهد قاجار بر قباله‌های نکاح ‌می‌باشد. بدین شکل که محیط مذهبی عهد قاجار ازدواج را سنتی الهی دانسته که بزرگان دین مبین اسلام بر اجرای آن ‌تأکید نموده است. مذهب و قوانین آن بر تمام جنبه‌های حقوقی این اسناد اشراف داشته است. جایگاه اجتماعی زوجین و والدینشان با ذکر القاب آنها در متن عقدنامه‌ها که در آن زمان نشانه جایگاه اجتماعی افراد بوده است، مشخص می‌شود. همچنین وضعیت اقتصادی طرفین ازدواج، نوع وجه رایج مملکتی، مشخصات جغرافیایی املاک در عهد قاجار با بررسی اسناد ازدواج مشخص می‌گردد. باتوجه به ماهیت موضوع، روش تحقیـق دراین پژوهش توصیفی می‌باشد؛ بر این اساس که ابتدا موضوع مورد بحث توصیف و تشریح و سرانجام ابعاد و زوایای تاریخی مستخرج شده از عقدنامه‌های قاجاری تبیین می‌شود. بدیهی است که روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش عمدتاً کتابخانه‌ای و اسنادی است.