تاریخ نویسی در ایران عصر صفوی (سالهای 1148ـ 1038هـ .ق.)؛ مراحل و گونه‌شناسی

Abstract

تاریخ نویسی در ایران عصر صفوی، تحت تأثیر دگرگونیهای مذهبی و تحولات اندیشه‌ای و سیاسی این دوران، شاهد پیدایی و تکامل گونة نوینی از رویکرد به زمان‌ و‌فنون نگارش تاریخ بود.چشمگیرترین ویژگی این تاریخ- نویسی،تداوم الگوها و قواعد پیشا‌صفوی از سویی و شکل‌گیری ساختار ویژة اندیشه و فنّ تاریخ‌نویسی صفوی از سوی دیگر بود.در این دوره، انواع تاریخ- نویسی‌ها همچنان انجام می-شدند و مورّخان بر بنیاد الگوهای پیشین کار ثبت رویدادها را ادامه می‌دادند.آنچه این دوره را از دیدگاه تاریخ نویسی واجد اهمیت می‌سازد،ورود تدریجی آموزه های شیعی در اندیشة مورّخ و بازتاب آن در متون تاریخی است.جهان‌شناسی و مضامین اعتقادی تشیع از آن پس، اساس اندیشة مورّخان شد و نگاه به تاریخ بر مبنای درک خاص سیاسی این عهد و نظریة ویژة تشیع به تقسیم‌بندی زمان، فراگیر شد.پژوهش کنونی می‌کوشد تا به گونه‌ای گذرا،پیدایش و تحوّل تاریخ نویسی در ایران عهد صفوی را بررسی کند.این موضوع با طرح دیدگاههای معاصر دربار? تاریخ نویسی این دوره،مراحل آن و دسته بندی انواع متون تاریخی روزگار صفویان در سالهای1038تا1148 انجام‌ می‌یابد.