بررسی تاثیرپذیری هزینه سرمایه از سرمایه فکری (مورد مطالعه شرکت‌ها و بانک‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران)

Abstract

پژوهش حاضر به بررسی تاثیر سرمایه فکری بر هزینه سرمایه (به‌عنوان یکی از شاخص­‌های رویکرد اقتصادی ارزیابی عملکرد) شرکت­‌ها و بانک‌­ها می­‌پردازد و در آن، به‌­منظور محاسبه سرمایه فکری از مدل ضریب ارزش افزوده فکری و همچنین برای محاسبه هزینه سرمایه از مدل گوردون استفاده شده است. در این پژوهش نمونه­‌ای مشتمل بر80 شرکت و بانک از مجموعه شرکت‌­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و 380 مشاهده سال – شرکت در دوره زمانی 1389 الی 1393 مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین برای بررسی رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته، از مدل رگرسیون خطی ساده و برای انجام محاسبات و تحلیل داده­ها از نرم­افزارهای Excel و Spss و Eviews استفاده شده است. یافته­‌های این تحقیق درخصوص گروه بانک‌­ها نشان داد که رابطه ضریب کارایی سرمایه انسانی، ضریب کارایی سرمایه ساختاری و ضریب کارایی سرمایه فکری با هزینه سرمایه مثبت و معنی­‌دار است و سرمایه فکری در بانک‌­ها منجر به افزایش ارزش می­‌شود. لیکن رابطه ضریب کارایی سرمایه به­کار گرفته شده با هزینه سرمایه، صرفنظر از علامت ضریب همبستگی، معنی­‌دار نیست.<br /> همچنین یافته­‌های این تحقیق درخصوص مجموعه شرکت­‌ها و بانک­‌ها نشان داد که رابطه ضریب کارایی سرمایه انسانی، ضریب کارایی سرمایه فکری و ضریب کارایی سرمایه به­‌کار گرفته شده با هزینه سرمایه صرف‌نظر از علامت ضریب همبستگی، معنی­دار نیست. سرمایه فکری در مجموعه شرکت‌­ها و بانک‌­ها منجر به افزایش ارزش نمی‌­شود، لیکن رابطه ضریب کارایی سرمایه ساختاری با هزینه سرمایه مثبت و معنی­‌دار است. همچنین یافته‌­های این پژوهش درخصوص رابطه ضریب ارزش افزوده فکری با ضریب کارایی سرمایه فکری در گروه بانک­‌ها با ضریب همبستگی 0.99 بصورت مثبت و معنی‌­دار و در گروه مجموعه شرکت­‌ها و بانک­‌ها با ضریب همبستگی 0.94 بصورت مثبت و معنی­‌دار اثبات گردیده است. بدین­‌معنی که سرمایه فکری هم در گروه بانک­‌ها و هم در گروه مجموعه شرکت‌­ها و بانک­‌ها منجر به افزایش ضریب ارزش افزوده فکری می­‌شود.