مطالعه اثر شخم دوم بر جمعیت علفهای هرز در زراعت برنج

Abstract

استفاده از روشهای غیرشیمیایی مبارزه با علفهای هرز نقش مهمی در کاهش مصرف علف کش و سلامت محیط زیست دارد . تهیه زمین مطلوب بویژه پادلینگ ( شخم دوم ) یکی از مهمترین عوامل کنترل علفهای هرز برنج شناخته شده است . روش متداول تهیه زمین شالیزار در گیلان عبارت از انجام یکبار شخم در اواخر فصل زمستان وانجام شخم دوم یک تا دو هفته قبل از نشاکاری در بهار است . تعداد دفعات شخم دوم و هم چنین نوع ادوات مورد استفاده متناسب با امکانات و فرهنگ زراعی نقاط مختلف استان متفاوت است . از آنجائیکه نوع ادوات و تعداد دفعات شخم دوم بر تراکم جمعیت علفهای هرز تأثیر گذار هستند، بنابراین شش تیمار شامل شخم دوم با استفاده از راست کاول متصل به تیلر، روتیواتور و پادلر مخروطی در یک نوبت یا دو نوبت بفاصله 10 روز به صورت فاکتوریل درقالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکراردر سال 1378 در محل مؤسسه تحقیقات برنج کشور در رشت مورد ارزیابی قرارگرفت . اثر این تیمارها بر روی تراکم جمعیت مهمترین علفهای هرز زراعت برنج گیلان شامل سوروف (Echinochloa crus-galli) ‘ اویارسلام بذری (Cyperus difformis) و قاشق واش (Alisma plantago-aquatica) ارزیابی شد. نتایج بررسیها نشان داد که نوع ادوات بکار رفته در شخم دوم بر جمعیت علفهای هرز مؤثر است. مقایسه میانگین های مربوط به تعداد علفهای هرز مؤید این مطلب است که نه تنها تفاوت معنی داری بین نوع ادوات شخم وجود دارد‘ بلکه دفعات پادلینگ (یک یا دو بار) نیز بر تراکم علفهای هرز اثر گذاشته است. بهترین تیمار مربوط به استفاده از روش راست کاول‘ ولی با دوبار پادلینگ بود که جمعیت علف هرز آن در مقایسه با بدترین تیمار یعنی یک نوبت استفاده از پادلر مخلوطی ‘ باندازه 3/2 برابر کمتر شد.