تعیین تنوع ژنتیک انگورهای استان‌های فارس و خراسان با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره

Abstract

نشانگرهای ریزماهواره به علت محتوای اطلاعات چند شکل بالا و خصوصیات مطلوب دیگر، به عنوان نشانگرهای برتر در مطالعات ژنتیک و اصلاحی مانند بررسی تنوع ژنتیکی گیاهان بکار گرفته می‌شوند. در این تحقیق از نشانگرهای ریزماهواره‌ جهت ارزیابی تشابهات ژنوتیپی، تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی 72 رقم انگور متعلق به استان‌های فارس و خراسان همراه با 18 رقم اروپایی استفاده شد. مجموعاً 94 آلل در 90 رقم با میانگین 8/7 آلل و 4/4 آلل مؤثر برای 12 مکان SSR شناسایی شدند. مقادیر محتوای اطلاعات چند شکل برای این نشانگرها از 4172/0 تا 8982/0 متغیر بود. متوسط هتروزیگوسیتی مورد انتظار و مشاهده شده در 90 رقم مورد مطالعه به ترتیب 7426/0 و 546/0 بودند. در تمام مکان‌ها به استثنای VVMD21 هتروزیگوسیتی مورد انتظار بالاتر از هتروزیگوسیتی مشاهده شده بود که احتمالاً می‌تواند ناشی از وقوع آلل خنثی در این مکان‌های ژنی باشد. مقایسه داده‌های آللی بین جمعیت‌های اروپا، فارس و خراسان سطوح مشابهی از تنوع ژنتیکی را در همه جمعیت‌ها نمایان ساخت. میانگین تعداد آلل‌ها به ازای هر جمعیت 6 (اروپا) تا 41/6 (خراسان) متغیر بود. مقایسه پارامترهای جمعیت تشابه بیشتری را بین ارقام فارس و خراسان نسبت به ارقام اروپایی نشان داد. تجزیه خوشه‌ای با ضریب تشابه ژاکارد و استفاده از روش UPGMA، ارقام را به 8 گروه اصلی تقسیم کرد که در این گروه‌بندی بیش از 90 درصد ارقام اروپا در کنار یکدیگر قرار گرفتند که نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نیز این گروه‌بندی را تأیید کرد.