بررسی خصوصیات فنوتیپی و ژنتیکی صفات رشد در بره‌های لری بختیاری

Abstract

خصوصیات فنوتیپی و ژنتیکی صفات رشد در بره‌های نژاد لری بختیاری با استفاده از رکوردهای تعداد 4889 راس بره جمع‌آوری شده طی سالهای 1368 تا 1381 درایستگاه شولی واقع در شهرکرد، تحت مدل حیوانی به روش حداکثر درستنمائی محدود شده و به صورت تجزیه چند صفتی بررسی شد. صفات مورد مطالعه شامل وزن‌های تولد، 1، 3، 6، 9 و 12 ماهگی و افزایش وزن‌های روزانه از تولد تا 1 ماهگی، 1 تا 3 ماهگی، تولد تا 3 ماهگی، 3 تا 6 ماهگی، 6 تا 9 ماهگی، 9 تا 12 ماهگی و نسبت کلیبر (75/0وزن شیرگیری/افزایش وزن روزانه تا شیرگیری) بودند. میانگین کل (انحراف معیار) صفات وزن بدن به ترتیب (8/0) 9/4، (5/2) 1/12، (5/5) 5/27، (0/8) 2/40، (5/8) 0/52 و (3/10) 8/56 کیلوگرم و برای صفات افزایش وزن روزانه به ترتیب (7/62) 9/233، (3/66) 7/257، (3/56) 5/250، (8/56) 9/137، (1/43) 1/129 و (6/43) 2/63 گرم و برای نسبت کلیبر برابر (1/2) 8/20 برآورد شد. بیشترین ضریب وراثت پذیری مستقیم برای وزن تولد (04/0 ? 30/0) و کمترین آن برای وزن 1 ماهگی (03/0 ? 13/0) برآورد گردید، بعد از آن تا سن 12 ماهگی به طور یکنواخت افزایش یافت. بیشترین ضریب وراثت پذیری مادری نیز برای وزن تولد (03/0 ? 16/0) بود و بعد از آن با افزایش سن بره‌ها کاهش یافت. همبستگی ژنتیکی بین صفات مختلف وزن بدن از 09/0 ? 62/0 تا 02/0? 98/0 و همبستگی فنوتیپی بین آنها از کم تا نسباً زیاد متغیر بود. بیشترین مقدار ضریب وراثت‌پذیری مستقیم برای افزایش وزن روزانه از تولد تا 1 ماهگی (04/0? 38/0)و کمترین آن برای افزایش وزن روزانه از 3 تا 6 ماهگی(03/0? 09/0) بود. همبستگی های ژنتیکی بین افزایش وزن‌های روزانه در دوره‌های مختلف قبل از شیرگیری مثبت و زیاد بود، بین افزایش وزن روزانه در دوره‌های قبل از 3 ماهگی با افزایش وزن روزانه از 3 تا 6 ماهگی کم و سایر همبستگی‌ها در حد متوسط و مثبت بودند. وراثت پذیری مستقیم و مادری نسبت کلیبر به ترتیب 02/0 ? 08/0 و 02/0 ? 13/0 و همبستگی ژنتیکی آن با وزن تولد، افزایش وزن روزانه تا شیرگیری و وزن شیرگیری به ترتیب 14/0 ? 31/0، 06/0 ? 80/0 و 08/0 ? 73/0 بود.