بهینه سازی مصرف آب برای آبیاری پنبه در منطقه گرگان

Abstract

در این تحقیق تعیین حداکثر بهره‌وری از واحد حجم آب در کشت گیاه پنبه مد نظر بوده است. بدین منظور نیاز آبی گیاه پنبه با رابطه پن من مانتیس محاسبه و تیمارهای 6 گانه: بعنوان تیمار شاهد و تا به ترتبیب 80, 70, 55 و 40 درصد را با کنتور حجمی اندازه‌گیری و به روش نشتی آبیاری گردید (تیمار به عنوان کشت دیم بدون آبیاری باقی مانده) آزمایش در 6 تیمار و 3 تکرار در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات جهاد کشاورزی هاشم‌آباد گرگان انجام و توابع: تولید, هزینه و سود محاسبه گردید. نتایج حاصله نشان داد گرچه عملکرد پنبه (3030 کیلوگرم در هکتار) با آبیاری کامل و صرف آب 3780 متر مکعب در هکتار بدست آمده ولی حداکثر سود در واحد سطح با کاهش 8 درصد از حجم آب آبیاری کامل بدست خواهد آمد. همچنین در اقلیم‌های خشک (با محدودیت آبی) با کاهش 7/16 درصد از حجم آب مصرفی سود حاصله از واحد حجم آب حداکثر خواهد شد. در شرایط محدودیت زمین با کاهش 16 درصد از حجم آب مصرفی سود حاصله در واحد سطح برابر سود حاصله در آبیاری کامل خواهد بود. نتایج آزمایش نشان داد که در شرایط محدودیت آب با کاهش 51 درصد از آب مصرفی سود حاصله از واحد حجم آب با سود حاصله در آبیاری کامل برابر خواهد شد. نتیجه‌ اینکه: باید آب به قدر لزوم ولی نه بقدر کافی تا جائی که بازده و سود حاصله از واحد حجم آب مصرفی حداکثر باشد به گیاه داده شود.