بررسی نگرش کشاورزان و کارشناسان استان ایلام نسبت به خصوصی سازی ترویج کشاورزی

Abstract

امروزه راهکار خصوصی‏سازی ترویج کشاورزی، به عنوان نمادی مکمل برای ترویج دولتی جایگاه قابل‏قبولی پیدا کرده‏است، به‏گونه‏ای که در دو دهة گذشته بسیاری از کشورها مراتبی از آن را به طور موفق تجربه نموده‏اند. هدف این تحقیق، بررسی نگرش کارشناسان ترویج و کشاورزان استان ایلام نسبت به خصوصی‏سازی ترویج کشاورزی و تعیین تأثیر ویژگیهای فردی و حرفه‏ای پاسخگویان بر نگرش آنان بوده است. جامعه آماری این تحقیق را تمامی کارشناسان ترویج استان ایلام و کشاورزان خرده پای استان تشکیل دادند. نتایج نشان می‌دهد که5/51% از کارشناسان نسبت به خصوصی سازی ترویج نگرش «منفیِ» یا «نسبتاً منفی» و 5/48% از آنان نگرش «نسبتاً مثبت» یا «مثبت» دارند. در مورد کشاورزان نیز، 5/72% نسبت به خصوصی‏سازی ترویج نگرش «منفی» یا «نسبتاً منفی» و 5/27% دارای نگرش «نسبتاً مثبت» یا «مثبت» بوده‏اند. وضعیت مکانیزاسیون فعالیتهای کشاورزی توسط آنان عموماً «ضعیف» ‏و مشارکت آنان در فعالیتهای ترویجی نیز عموماً «متوسط» بوده ‏است. ضرایب همبستگی بدست ‏آمده نشان می‌دهد که بین جمعیت روستا (22%= r)، میزان اراضی زراعی(39%= r)، میزان مکانیزاسیون (25%= r) و مشارکت در فعالیتهای ترویجی(823/0= r) با نگرش کشاورزان نسبت به خصوصی سازی ترویج رابطه مثبت و معنی‏داری وجود داشته‏‏ است. تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می‏دهد که دومتغیر مشارکت در فعالیتهای ترویجی و میزان اراضی زراعی کشاورزان، تبیین‏کننده 27% از تغییرات در نگرش آنان بوده‏است. برگزاری دوره‏های آموزشی پیرامون خصوصی‏سازی برای کارشناسان و کشاورزان، افزایش پوشش آموزشی ترویج از طریق بکارگیری مروجین دولتی و خصوصی، تقویت ارتباط دوسویه بین مروجین و محققین، برگزاری گردهمایی‏های تخصصی پیرامون خصوصی‏سازی ترویج، تشکیل کمیته خصوصی‏سازی ترویج در سطح ستادی وزارت جهاد کشاورزی و انجام مطالعات کاربردی از جمله پیشنهادهایی است که بر اساس نتایج حاصله ارائه شده‏است.