بررسی فاکتورهای مختلف د رتولید گندم هاپلوئید از طریق تلاقی با ذرت

Abstract

18 واریته گندم نان (Triticum aestivum L. 2n=6x=42) به عنوان والد مادری با 11 ژنوتیپ ذرت (zea mays L. 2n=2x=20) به عنوان والد پدری دهنده گرد تلافی یافتند تا چگونگی تولید گیاه گندم هالیپوئید با استفاده از 5 محیط کشت جامد مورد بررسی قرار گیرد.ژنوتیپ های ذرت در گلخانه در شرایط 18 تا 25 درجه سانتی گراد ونیز در مزرعه کشت گردیدند. در این تحقیق اثر عوامل محیطی (دماونور) بر رویش و رشد لوله گرده ذرت ونیز اثر مواد مکمل مانند عصاره مالت و عصاره مخمر با غلظتهای 100 و 1000 میلی گرم بر لیتر برای کشت جنین ها و افزایش راندمان تولید گیاه هاپلوئید بررسی گردید. نتایج حاصل از اثر کولتیوارهای گندم و ژنوتیپ های ذرت در تشکیل جنین و بذ ر هاپلوئید در کواتیوارهای گندم نشان می دهدکه قابلیت تلاقی کوانیوارهای گندم با توجه به نوع ژنوتیپ ذرت بکار رفته متفاوت است. ازمیان 11 ژنوتیپ ذرت استفاده شده ‘ ژنوتیپهای ksc 647 و KSC64A ‘ هیچگونه سازگاری با گندم های مورد استفاده نشان ندادند و 9 ژنوتیپ دیگر از 11/11 تا 100% دانه بندی در گندم از خودنشان دادند. میزان فراوانی جنین بدست آمده از 5% تا 67/86 متغیر بود . نتایج بررسی اثر عوامل محیطی بر رویش و رشد لوله گرده نشان می دهد که استفاده از گرده تازه ذرت در دمای 25 درجه سانتی گراد و وضعیت کلاله در زمان گرده افشانی پرمانند. از فاکتورهای مهم در تولید گندم هاپلوئید می باشد. همچنین اثرموادمکمل مانندعصاره مالت وعصاره مخمر برای کشت جنین نشان می دهد. که محیط کشت 1/2MS به علاوه 100 میلی گرم بر لیتر عصاره مالت درمقایسه با سایر محیطهای کشت مورد استفاده ‘باعث افزایش تشکیل گیاه هاپلوئید نرمال شده است. و اثر تیمارهای پرتویی بررشد لوله های گرده نشان می دهدکه در مجموع اثر پرتوهای سبز ‘ قرمز‘ آبی‘ ز ردو تاریکی در مقایسه با روشنایی نور سفید (شاهد) اختلاف معنی داری را نشان نمی دهد.