ارزیابی آثار رفاه اقتصادی وکارایی سیاست غذای ارزان در ایران

Abstract

ایران نیز همانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، با اتخاذ سیاستهای غذای ارزان ، مواد غذایی مختلف و به ویژه نان را به قیمت یارانه ای در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهد. چنین سیاستهایی موجب می شوند که نوعی انتقال درآمد از تولید کنندگان / مالیات دهندگان به مصرف کنندگان صورت گیرد. انتقال در آمد از طریق بازار محصولات علاوه بر مخارج مستقیم ، هزینه های غیر مستقیمی نیز ایجاد می کند. که بار اضافی انتقال در آمد نامیده می شوند. مطالعه حاضر به بررسی اثار رفاهی سیاست غذای ارزان – با تأکید بر نان ارزان، وکارایی آن پرداخته و بار اضافی انتقال در آمد را نیز مورد مطالعه قرار داده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که سیاست غذای ارزان بسیار بیشتر از اندازه های که رفاه مصرف کنندگان را افزایش داده است. (به طور متوسط 4317میلیارد ریال) باعث کاهش رفاه تولید کنندگان / مالیات دهندگان گردیده است (حدود 9/2 برابر افزایش رفاه مصرف کنندگان ) زیانهای مرده حاصل از سیاست فوق بسیار بالا (حدود 7/47 درصد عواید مالیاتی دولت در سال 1376) بوده واز این رو ، کارایی آن در انتقال در آمد بسیار پایین (13تا 58 درصد) بوده است.