تأثیر نحوه مدیریت بقایای گیاهی بر عملکرد دانه واجزاء آن در کشت مداوم گندم آبی

Abstract

به منظور مطالعه تأثیر نحوه رفتار با بقایای گندم بر عملکرد دانه و اجزاء آن یک از آزمایش مزرعه ای پنج ساله (1377-1372)در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در کوشکک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای این آزمایش شامل:الف:کشت گندم به روش معمول پس از 1-سوزاندن بقایا،2-جمع آوری کامل بقایا،3-شخم زدن بقایا،4-دیسک زدن بقایا وب:باقی گذاردن بقایا به صورت 1-ایستاده و کشت مجدد با چیزل سیدر،2-آبیاری زمین و سپس کشت مجدد در درون بقایا با استفاده از چیزل سیدر3-آبیاری زمین،کاشت با چیزل سیدر بعلاوه کاربرد علف کش .نتایج نشان داد که در شرایط این آزمایش بیشترین عملکرد دانه گندم از تیمارهای جمع آوری کامل بقایا و سوزاندن بقایا به دست آمد. برتری عملکرد در این دو تیمار به علت افزایش تعداد دانه تولید شده در واحد سطح بود و تفاوت معنی داری در میانگین وزن دانه در این دو تیمار نسبت به سایر تیمارها مشاهده نشد.افزایش تعداد دانه در واحد سطح نتیجه افزایش تعداد سنبله بارور در واحد سطح و تعداد دانه در هر سنبله بود. افزایش تعداد سنبله در واحد سطح در تیمارهای جمع آوری وسوزاندن بقایا نتیجه استقرار بهتر بوته ها در خاک و مساعدتر بودن شرایط برای پنجه زنی بوته ها بوده است .مشاهدات نشان داد که پس از برداشت مزرعه گندم به دلیل کم بودن میزان رطوبت در لایه های سطحی خاک،عملاً امکان پوسیدن بقایا بسیار اندک است . درچنین شرایطی باقی گذراندن بقایا در سطح خاک طی سالهای متمادی باعث انباشته شدن آنها در سطح خاک خواهد شد ،به نحوی که امکان استقرار بذر در بستر مناسب از دست می رود و به همین دلیل تراکم بوته ها در واحد سطح کاهش می یابد که نتیجه آن افت عملکرد خواهد بود. بنابراین ،برای شرایط مشابه با این آزمایش توصیه می شود پس از برداشت مزرعه گندم نسبت به جمع آوری کامل بقایا از مزرعه اقدام شود.