بررسی اثر نوع و غلظت قندها بر میزان تولید تاکسول در کشت بافت سرخدار Taxus baccata L.

Abstract

تاسول دی ترینی است که از گونه های مختلف جنس سرخدار(Taxus ) بدست آمده و دارای فعالیت ضد سرطانی مؤثری می باشد. کشت بافت سرخدار منبع جایگزین مناسبی برای تهیه تاکسول و سایر تاگزانهای وابسته به آن است. در این پژوهش ما اثر نوع و غلظت قندها را روی نرخ رشد کالوس و میزان تولید تاسول در کشت بافت های سرخدارTaxus baccata L. بررسی و مقایسه کردیم. جهت بهینه سازی شرایط برای رشد کاسولهای سرخدار 45 تیمار هورمونی مختلف شامل اکسین های 2,4-D وNAA در ترکیب با کینتین بررسی شدند. سپس اثر قندها روی کالزایی بررسی شد که نتایج بدست آمده نشان داد کال زایی در تیمارهای دارای ساکارز بطور مشخصی بالاتر از گلوکز است و فروکتوز با اختلاف زیادی در ردیف سوم می باشد. این نتایج همچنین نشان داد که حجم کال زایی توسط جدا کشت های ساقه بطور مشخصی بالاتر از جدا کشت های برگ می باشد. بررسی غلظت تاکسول در کالوس های بدست آمده نیز نشان داد که محتوای تاکسول در کشت ساقه ها (بین 21% تا 0.056 درصد وزن خشک) بطور مشخصی از کشت برگها (بین 0.18% تا0.034 درصد وزن خشک) بیشتر است . با مقایسه اثر تیمارهای کربوهیدراتی روی تولید تاکسول در کالوس ها مشخص شد که ساکارز روی تولید تاکسول اثر بهتری نسبت به گلوکز و فروکتوز دارد و بین این دو قند هم فروکتوز بهتر است هر چند اختلاف در این حالت چندان قابل توجه نیست. مقایسه ارتباط بین میزان تولید تاکسول به غلظت قندها یا نرخ رشد کالوسها نشان دهنده این بود که قاعده مشخصی در این زمینه وجود ندارد. با توجه به این نتایج مشخص می شود که جدا کشت های ساقه علاوه بر تولید کالوس بیشتر‘ محتوای تاکسول بالاتری هم دارند و بنابراین برای کشت بافت به منظور تولید تاکسول مناسب ترند. همچنین در بین قندهای بررسی شده ساکارز به عنوان بهترین قند معرفی می گردد زیرا ضمن تولید کالوس بیشتر محتوای تاکسول را هم در کالوس ها بالا می برند.