شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تسهیل اجرای سیستم بازنشستگی چندلایه

Abstract

عمر جوان‌ترین سیستم‌های بازنشستگی در جهان و کشور ما از 30 سال گذشته است و با توجه به تحولات جهانی و عدم تحقق فرض¬های زمان تأسیس این صندوق¬ها، اکنون مخاطرات زیادی فراروی این طرح¬ها قرار دارد. سیستم‌های چندلایه در اغلب کشورهای جهان به عنوان رویکرد برتر اصلاحات بازنشستگی شناخته شده‌اند. خوشبختانه در کشور ما نیز برقراری سیستم بازنشستگی چندلایه در قانون برنامه پنجم توسعه پیش‌بینی گردیده است. به بخش خصوصی نیز اجازه ایجاد صندوق‌های بازنشستگی و رقابت با سایر بخش‌ها داده شده است. بااین‌حال اگر پیش‌نیازهای لازم وجود نداشته باشد انجام این اصلاحات مسلماً محکوم به شکست است. هدف از انجام این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی عوامل تسهیل¬گر اجرای سیستم بازنشستگی چندلایه بوده است. برای پی بردن به معناداری عوامل شناسایی‌شده، از دو روش آزمون ناپارامتریک دو جمله‌ای و تحلیل عاملی اکتشافی بهره گرفته شده است. از تحلیل عاملی برای گروه‌بندی 43 متغیر شناسایی‌شده و از آزمون فریدمن برای اولویت‌بندی این عوامل استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که از میان عوامل درون‌زا، ثبات مالی سیستم جدید و تقویت هیئت حاکمیت و از میان عوامل برون‌زا، شرایط خاص کشور و شرایط اقتصاد کلان، مهم‌ترین عوامل مؤثر بر تسهیل اجرای سیستم چندلایه شناخته شده‌اند.