ارزیابی مدل SIMETAW در شبیه سازی پارامترهای هواشناسی و تبخیر و تعرق پتانسیل در چهار اقلیم مختلف

Abstract

<strong>مدل­های مختلفی برای برآورد تبخیر و تعرق ارائه شده که تفاوت عمده آن­ها در تعداد پارامتر­های هواشناسی مورد نیاز <br /> می­باشد، اما با کمبود داده معتبر و طولانی مدت در برخی ایستگاه­ها، به کارگیری مدلی که با داده­های اندک نیاز ما را برآورده نماید و بتواند به کمک برنامه­ریزان این بخش بیاید ضروری به نظر می­رسد. </strong><strong>از مدل </strong><strong>SIMETAW</strong><strong> برای شبیه­سازی داده­های هواشناسی از آمار­های اقلیمی ثبت شده و برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل و تبخیر و تعرق گیاه با داده­های شبیه سازی شده استفاده می­شود. در این مقاله با استفاده از داده­های متوسط ماهانه ایستگاه­های سینوپتیک رشت (اقلیم بسیار مرطوب) ،شهرکرد (اقلیم نیمه خشک) ،اهواز (اقلیم خشک) و سنندج (اقلیم مدیترانه­ای) در دوره آماری 1339 تا 1379،توان مدل در شبیه­سازی شش متغیر آب و هوایی (دمای حداکثر، دمای حداقل، دمای نقطه شبنم، سرعت باد، تابش و بارش) و تبخیر و تعرق پتانسیل مورد ارزیابی قرار گرفت و تبخیر و تعرق پتانسیل روزانه با استفاده از داده­های هواشناسی شبیه­سازی شده، محاسبه و با مقادیر تبخیر و تعرق پتانسیل حاصل از داده­های هواشناسی اندازه­گیری شده مقایسه شد. برای مقایسه نتایج از شاخص</strong>­<strong>های ضریب تعیین،ریشه متوسط مربعات خطا و شاخص توافق استفاده شد</strong><strong>. نتایج نشان داد مدل </strong><strong>SIMETAW</strong><strong> توانایی بالایی در شبیه­سازی متغیر­های اقلیمی دارد و بالا­ترین دقت مدل در شبیه­سازی دمای حداکثر (9954/0</strong><strong>R²=</strong><strong>) و بارش (3716/0</strong><strong>R²=</strong><strong>) مربوط به اقلیم مدیترانه‌ای،دمای حداقل (9947/0</strong><strong>R²=</strong><strong>) و دمای نقطه شبنم (9942/0</strong><strong>R²=</strong><strong>) مربوط به اقلیم بسیار مرطوب،سرعت باد (8094/0</strong><strong>R²=</strong><strong>) مربوط به اقلیم خشک و تابش خورشیدی (9902/0</strong><strong>R²=</strong><strong>) مربوط به اقلیم نیمه‌خشک</strong><strong>می­باشد. بالا­ترین دقت مدل </strong><strong>SIMETAW</strong><strong> در شبیه­سازی تبخیر و تعرق پتانسیل به ترتیب مربوط به اقلیم مدیترانه‌ای (9936/0</strong><strong>R²=</strong><strong>)،نیمه‌خشک (9935/0</strong><strong>R²=</strong><strong>)،خشک (9903/0</strong><strong>R²=</strong><strong>) و بسیار مرطوب (9846/0</strong><strong>R²=</strong><strong>) است</strong><strong>. با توجه به همبستگی بالا بین مقادیر شبیه­سازی شده و ثبت شده،استفاده از مدل </strong><strong>SIMETAW</strong><strong> برای شبیه­سازی داده­های آب و هوا،برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل،نیاز خالص آبیاری و نیز پر کردن خلاء­های</strong> <strong>آماری در چهار اقلیم مورد بررسی پیشنهاد می</strong>­<strong>گردد.</strong>