بررسی و مدل سازی کمی آب‌های زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت نیشابور)

Abstract

شرایط اقلیمی مناطق خشک، ساکنان این مناطق را به استفاده بیشتر از آب‌های زیرزمینی وادار کرده است. بر این پایه به دلیل اهمیت منابع آب، در این تحقیق کمیت آب‌های زیرزمینی دشت نیشابور در طی سال­های 1381 الی 1387 مورد ارزیابی قرار گرفت. برای دستیابی به این هدف نرم افزار Visual MODFLOW مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد ضرایب هیدرودینامیک دشت نیشابور نسبتاً بالا می‌باشند. این خصوصیت می‌تواند در اجرای طرح‌های تغذیه مصنوعی در این دشت بسیار مؤثر باشد. همچنین به دلیل وجود همبستگی بالا بین داده­های مشاهده شده و محاسبه شده از مدل، نتایج واسنجی در تمامی چاه­های مشاهده­ای قابل قبول می‌باشد. بررسی‌ها نشان داد که سطح آب زیرزمینی در دشت نیشابور به دلیل برداشت بیش از اندازه از سفره به شدت افت کرده است. افت سطح آب در مناطق مختلف بر اساس میزان تغذیه و تخلیه آبخوان متفاوت است. بررسی نقشه هم ارتفاع سنگ کف آبخوان دشت نیشابور نشان می‌دهد که بستر از پستی و بلندی‌های زیادی برخوردار است و به حالت مقعر در آمده است. میزان تغذیه محاسبه شده در پایین دست ارتفاعات بینالود نسبت به سایر مناطق بیشتر است که احتمالاً به علت سیلاب‌های فصلی است که از ارتفاعات وارد این منطقه می‌شوند.نتایج نشان داد با ادامه روند تخلیه چاه‌های منطقه در بعضی مناطق کمیت و کیفیت آب زیر زمینی کاهش می‌یابد.