برآورد مکانی نسبت جذب سدیم (SAR) و میزان کلر آب زیرزمینی منطقه بوکان با استفاده از روش‌های زمین آمار

Abstract

آگاهی از کیفیت آب زیرزمینی مناطق خشک و نیمه خشک می­تواند در حفظ و تدوام پایدار این منبع ارزشمند نقش به سزایی داشته باشد. برای این امر، لازم است برآورد مکانی دقیقی از پارامترهای کیفی مؤثر در آب زیرزمینی مانند نسبت جذب سدیم و کلر انجام شود. امروزه استفاده از روش­های زمین­آمار برای برآورد متغیرهای مکانی با استفاده از داده­های همان متغیر (کریجینگ) و یا به کمک متغیرهای کمکی (کوکریجینگ) مورد توجه متخصصین این حوزه قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اطلاع از وضعیت کیفیت آب­های زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و نیز هزینه­بر و وقت­گیر بودن اندازه­گیری پارامترهای نسبت جذب سدیم و کلر، یافتن راهکاری برای برآورد آنها با استفاده از پارامترهایی که اندازه­گیری آنها ساده­تر است امری ضروری به نظر می­رسد. این مطالعه روی 80 نقطه در شهرستان بوکان و با استفاده از برآوردگر کوکریجینگ انجام گردید که در آن شوری آب (EC_w) به عنوان متغیر کمکی در نظرگرفته شد. نتایج حاصل از روش کوکریجینگ و کریجینگ برای برآورد نسبت جذب سدیم و کلر به کمک معیار آماری RMSE مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در برآورد میزان نسبت جذب سدیم، کوکریجینگ با RMSE برابر با 07/3، دقت بیشتری نسبت به روش کریجینگ داشت. هر چند که هر دو روش دارای دقت قابل قبولی بودند. در برآورد مقدار کلر نیز کوکریجینگ دقت بیشتری نسبت به کریجینگ داشت (82/3RMSE=).