جایگاه اصالت روح در مبانی انسان‌شناختی علوم اجتماعی از منظر شهید مطهری

Abstract

<span style="color: black; line-height: 85%; font-family: NoorLotus; font-size: 12.5pt; mso-ansi-font-size: 8.0pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman';" lang="FA">پیش‌فرض‌ها و مبانی انسان‌شناختی در علوم اجتماعی - به دلیل نقش محوری انسان در این علوم، هم به‌مثابه موضوع (ابژه) مورد مطالعه و هم در جایگاه فاعل شناسا (سوژه)- از اهمیت به‌سزایی برخورداراند. ‌‌اصالت روح یا جسم و نیازهای معطوف به آن‌ها،خاستگاه اختلاف‌ نظرهای بسیار در حوزۀ انسان‌شناسی و به تبع آن در زمینۀ علوم</span><span style="color: black; line-height: 85%; font-family: 'Cambria','serif'; font-size: 12.5pt; mso-ansi-font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-family: Cambria;" lang="FA"> </span><span style="color: black; line-height: 85%; font-family: NoorLotus; font-size: 12.5pt; mso-ansi-font-size: 8.0pt; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman';" lang="FA">انسانی و اجتماعی شده است. ‌‌در این مقاله تلاش شده‌ تا با روش اسنادی، ‌‌دیدگاه استاد مطهری در مسئلۀ اصالت روح استخراج شده و ‌‌امتداد معرفتی این رویکرد در علوم اجتماعی و انسانی بررسی شود. ‌‌مواجهه با روح انسان به‌مثابه واقعیت وجودی و کشف قوانین و سنن آن و نسبت این بعد از وجود با ساحت متناظر خود در عالم هستی، ‌‌وجه تبیینی متمایزی به مسائل انسانی و اجتماعی می‌بخشد و عوامل معنوی را در کنار عوامل مادی، ‌‌مؤثر در شکل‌گیری مسائل و پدیده‌های اجتماعی نشان می‌دهد. ‌‌با این نگاه، ‌‌فطرت به‌عنوان نوع خاص آفرینش و جامع خصلت‌های ممتاز انسان، ‌‌نقش تعیین‌کننده‌ای در تفسیر و تبیین موضوعات انسانی و اجتماعی خواهد داشت. ‌‌</span>