تحلیل فرایند فردیت‌یابیِ نوروز در منظومۀ‌ «گل و نوروز» بر اساس نظریۀ تفرّد یونگ

Abstract

فرایند فردیت از دیدگاه یونگ نوعی پختگی و رشد روانی انسان است که در طی آن مرکز شخصیت از «من» به «خود» منتقل می­شود و از آن جایی که آثار ادبی به دلیل غنای درونی و نشأت گرفته از ناخودآگاه جمعی،در کالبد انباشته از سمبل­ها و استعاره­ها،ساختارهای خودآگاه و ناخودآگاه، خواننده را در خود درگیر می­سازد و خواه و ناخواه تحلیل کهن الگویی متن ادبی را می­طلبد. در این مقاله سعی شده است منظومه­­ی «گل و نوروز» خواجوی کرمانی به روش توصیفی- تحلیلی بر اساس نظریۀ تفرّد یونگ مورد نقد و بررسی قرار گیرد.سفر نوروز به سوی روم که در واقع نمادی از جست­وجوی وی در روند فردیت روانی است و با اولین تکانۀ عشق به سوی روم شروع می­شود، اساس داستان این منظومه را پی­ریزی می­کند و قهرمان داستان که در آغاز شاهزاده­ای جوان و بی­تجربه بود با فعال شدن کهن­الگوی آنیما و ارسال فراخوانِ پیوستگی و یگانگی به قلمروِ خودآگاه روان قهرمان، روند فردیت­یابی وی آغاز می­شود و با هدایت پیرخردمند، گذر از مشکلات و سایه­های درون و انعطاف­پذیری پرسونا، بین خودآگاه و ناخودآگاه­ وی هماهنگی ایجاد شده و در نهایت فرایند فردیت و خودشناسی را با موفقیت به پایان می­رساند.