نمود دستوری در گویش لری بختیاری

Abstract

این نوشتار با رویکردی توصیفی به بررسی نمود دستوری در گویش بختیاری می­پردازد و هدف آن شناخت انواع نمود دستوری، تظاهر واژ- نحوی آنها و تفاوت نمود در این گویش با زبان فارسی است. این پژوهش بر اساس چارچوب نظری کامری (1976) انجام شده است. داده­های زبانی از گفتار مردم سالخورده، <br /> بی­سواد و تک­زبانۀ روستای دهنو در شهرستان کوهرنگ­ استان چهارمحال و بختیاری به دست آمده است. این افراد، به دلیل اینکه کمتر تحت تأثیر عوامل تغییر زبان قرار گرفته­اند و نفوذ زبان فارسی در گفتارشان کمتر مشهود است، انتخاب شده­اند و این امر محققان را در به دست آوردن اطلاعاتی بومی‌تر و خالص‌تر یاری رسانده است. در این راستا، گفتار گویشوران ضبط و گاهی هنگام گفت­و­گو با آنها جملاتشان یادداشت­برداری شد. این داده­های زبانی آوانویسی شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این گویش ابزارهای بیان انواع نمود­های ناقص ، تام و کامل مورد تحلیل قرار گرفته و نمود ناقص هم به نمود­های استمراری، عادتی و تکرار تفکیک شده است. ابزار­های بیان مقولۀ نمود در این گویش، شکل صرفی افعال در زمان­های مختلف و افعال کمکی هستند. در گویش بختیاری همانند زبان فارسی تمایز نمودی بین نمود ناقص، تام و کامل به صورت حضور و عدم حضور تکواژ قابل تشخیص است.