بررسی دو شبهه دربارة مصحف امام علی (ع)

Abstract

بنا به روایت‌های فراوانی از شیعه و اهل سنت، حضرت علی (ع) نخستین جامع قرآن کریم پس از پیامبر اکرم (ص) بوده، اما شبهه‌هایی نیز مطرح شده است. نخست این که اهل سنت با انگیزة توجیهِ بیعت نکردن امام (ع) با خلیفه اول به روایت این روایات اقدام کرده‌اند. بنابراین، در درستی این روایت‌ها خدشه وارد است و دیگر این که مراد از جمع قرآن، به خاطر سپردن است و نه مکتوب کردن قرآن. آنچه بر شبهة اول دلالت دارد تنها در روایت‌های ابن‌سیرین دیده می‌شود، اما روایات‌ او مرسل بوده و از انسجام برخوردار نیست و با دیگر روایات جمع هم‌خوانی ندارد. شبهة دوم با هدف صیانت قرآن که از سوی امام (ع) نقل شده است، منافات دارد و با آنچه بر مکتوب‌بودن گردآوردی ایشان دلالت دارد، نمی‌خواند. از این رو، هیچ‌یک از این دو شبهه نمی‌تواند جمع قرآن به وسیله امام علی (ع) را مورد تردید قرار دهد.