تولید گیاهان هاپلوئید .Cucurbita pepo L از طریق القای بکرزایی توسط گردههای پرتوتابی شده با اشعه گاما

Abstract

<span lang="FA">در پژوهش حاضر تولید گیاهان هاپلوئید در کدو از طریق القای رویان</span><span lang="FA">‌</span><span lang="FA">های بکرزا مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور گل­های ماده توسط بساک­های پرتوتابی‌شده با دزهای مختلف (25، 50، 75، 100 و 200 گری) اشعه گاما گرده­افشانی شدند. جنین­های القاء‌شده سه تا پنج هفته پس از گرده</span><span dir="ltr">‌</span><span lang="FA">افشانی نجات داده شده و در محیط اختصاصی</span><span dir="ltr">E20</span><span> <span lang="FA">کشت شدند. طبق نتایج تحقیق بیشترین تعداد جنین از دزهای 50 و 75 گری اشعه گاما به‌دست آمد که 82% از کل جنین­های حاصله را در بر می­گرفت و این درحالی بود که هیچ جنینی در دز 200 گری به‌دست نیامد. باززایی و تولید گیاهان هاپلوئید به‌شدت تحت تأثیر شدت دز اشعه گاما، تیپ و مرحله جنینی بود. بیشترین باززایی و تولید گیاه هاپلوئید مربوط به دز 50 گری بود که با 27 گیاه باززا­ شده و تولید 11 گیاه هاپلوئید اختلاف معنی­داری را با سایر دزها درسطح 5% از خود نشان داد. جنین­های بی­شکل فقط گیاه دیپلوئید تولید کردند؛ درحالی‌که به‌ترتیب 17/29، 33/33، 14/57، 67/66، 100 و 100 درصد از گیاهان به‌دست‌آمده از جنین­های لپه­ای، قلبی، اژدری، نوک­پیکانی، نوک‌اژدری و کروی هاپلوئید بودند. به‌طور کلی در طول مطالعه از 7744 بذر استخراجی، 127 جنین و 44 گیاه کامل به‌دست آمد؛ که از این میان هاپلوئیدی 17 گیاه توسط فلوسایتومتری و شمارش کلروپلاست­های سلول</span></span><span lang="FA">‌</span><span lang="FA">های نگهبان روزنه و همچنین بررسی خصوصیات موفولوژیکی تأیید شد.</span> <br /><span lang="FA"> </span>