تأثیر روش‌های تعادل منفی انرژی و رژیم غذایی پرچرب بر اندازۀ آدیپوسیت و سطوح آدیپونکتین در بافت چربی نواحی مختلف حفرۀ شکمی موش‌های نر چاق

Abstract

هدف: هدف از مطالعه حاضر، بررسی تأثیر 10 هفته استفاده از روش­های تعادل منفی انرژی همراه با رژیم غذایی پرچرب بر اندازۀ آدیپوسیت و سطوح آدیپونکتین در نواحی مختلف حفرۀ شکمی و متغیرهای قندی و لیپیدی و مقاومت به انسولین در موش‌های نر چاق نژاد ویستار بود. روش‌شناسی: نمونۀ آماری تحقیق حاضر را 64 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار تشکیل می­دادند (میانگین وزنی 6/ 12±5/194 گرم). نمونه­برداری بافت و خون در هفته­های اول، 18 و 28 و پس از ناشتایی شبانه صورت گرفت. پس از نمونه­برداری پایه،56 سر موش باقی‌مانده به‌طور تصادفی به گروه­های کنترل (16 سر) و رژیم غذایی پرچرب (40 سر) تقسیم شدند. گروه پرچرب پس از 18 هفته، به زیرگروه­های رژیم پرچرب و تعادل منفی انرژی شامل محدودیت کالری، تمرین هوازی و ترکیبی (محدودیت کالری همراه با تمرین هوازی) تقسیم شدند. زیرگروه­های تعادل منفی انرژی به مدت 10 هفته، تحت تمرین هوازی (دویدن) با شدت70 تا 75 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی، 25% محدودیت کالری و تناوب دو روش قرار گرفتند. سطوح آدیپونکتین و اندازۀ آدیپوسیت در بافت چربی نواحی خلف صفاقی و احشایی و همچنین سطوح سرمی گلوکز ، انسولین و نیمرخ لیپیدی اندازه­گیری شدند. شاخص مقاومت به انسولین نیز محاسبه گردید. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که در مقایسه با غذای پرچرب، روش­های تعادل منفی انرژی علی­رغم مصرف غذای پرچرب سبب کاهش معنی­دار اندازۀ آدیپوسیت نواحی احشایی و صفاقی خلفی و همچنین بهبود معنی­دار شاخص مقاومت به انسولین، کاهش معنی‌دار سطوح سرمی انسولین و گلوکز در موش­های صحرایی چاق شد (05/0>P). با وجود این، تعادل منفی انرژی علی­رغم بهبود متغیرهای پروفایل لیپیدی تنها سبب کاهش معنی‌دار در تری­گلیسرید گردید (05/0>P). آدیپونکتین بافت چربی نواحی مورد مطالعه در زیرگروه­های تعادل منفی انرژی در مقایسه با گروه غذای پرچرب، تنها در گروه ترکیبی افزایش معنی­داری نشان داد (05/0>P). نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که روش­های تعادل منفی انرژی حتی در زمان مصرف غذای پرچرب می­توانند سبب کاهش اندازۀ آدیپوسیت در بافت­های چربی احشایی و خلف صفاقی شوند که تا حد زیادی با بهبود نیم­رخ لیپیدی و متابولیکی همسو است. نتایج همچنین نشان دهندۀ برتری تمرین هوازی در بهبود پروفایل لیپیدی نسبت به سایر روش­های تعادل منفی انرژی می­باشد.