تعیین مناطق بهینة دفن پسماند با تأکید بر روند گسترش شهری براساس تلفیق مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و میانگین وزنی مرتب شده

Abstract

با توجه به توسعة بی­رویه و غیراصولی شهرها و عدم وجود الگوهای صحیح مصرف منطقی­ترین و کم­هزینه­ترین روش برای دفع پسماندهای شهری، دفن بهداشتی است. امروزه ایجاد محل دفن به دلیل رشد و توسعة مناطق شهری و افزایش مخالفت عمومی، مشکل­تر شده است. به همین دلیل توصیه می­شود که مکان دفن در جهت رشد و توسعة آتی مناطق مسکونی و شهری قرار نگیرد. بنابراین هدف از این تحقیق انتخاب مکان بهینة دفن پسماند با توجه به گسترش فیزیکی شهر تهران در یک دوره 28 ساله با در نظر گرفتن پارامتر ریسک در تصمیم­گیری است. در این تحقیق علاوه­بر معیارهای محیطی، اجتماعی و اقلیمی برای بررسی گسترش فیزیکی شهر تهران از داده­های ماهواره­ای لندست از سال 1367 تا 1395 استفاده شده است. در مقالة حاضر برای وزن­دهی به معیارهای مختلف از مقایسات زوجی و جهت استخراج مکان­های مناسب اولیه با در نظر گرفتن مفهوم ریسک در تصمیم­گیری از مدل میانگین وزنی مرتب شده استفاده شده است. در نهایت مکان­های مناسب نهایی برای دفن پسماند با در نظر گرفتن روند گسترش شهری در جهت­های جغرافیایی مختلف طی 28 سال گذشته انتخاب شده است. نتایج حاصل از مدل میانگین وزنی مرتب شده نشان دهندة این است که به ترتیب بیشترین و کمترین مساحت مکان مناسب برای دفن پسماند در حالت­های OR و AND انتخاب شده­اند. بررسی­ها نشان می­دهد که مناسب­ترین مکان­ها اولیه برای دفن پسماند در قسمت­های جنوب، جنوب غربی و غرب تهران قرار دارند، ولی با توجه به در نظر گرفتن روند گسترش شهری در جهت­های جغرافیایی مختلف طی 28 سال گذشته، مکان مناسب نهایی برای دفن پسماند از گزینه­های مناسب در جهت جغرافیایی جنوب تهران قرار دارند.