بررسی وضعیت زیست محیطی خاک و گیاه Astragalus sp. در اراضی اطراف کارخانه ذوب مس خاتون آباد

Abstract

در این مطالعه غلظت عناصر محلول در خاک و گیاه اطراف کارخانه ذوب مس خاتون آباد (Al, As, Ba, Cr, Cu, Fe, Mg, Mn, Mo, Ni, Pb, Rb, S, Si, Sr, Zn) و تجمع و انتقال این عناصر در گیاه Astragalus sp. با فاکتور انتقال مورد بررسی قرار گرفت. جهت تعیین تغییرات انها از ازمون ANOVA و دانکن استفاده شد. همبستگی عناصر با یکدیگر توسط ضریب همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، بیشترین غلظت عناصر مربوط به فلز منیزیوم و آهن در ساقه گیاه و نیکل و کروم نیزکمترین غلظت در خاک را داشتند . براساس داده های به دست امده غلظت متوسط عناصر محلول در نمونه های خاک آنالیزشده به ترتیب: S>Mg>Si>Al>Sr>Mn>Cu>Zn> Pb>Fe>Rb>As> Ba> Mo.، همچنین، میانگین غلظت عناصر Al, As, Ba, Cr, Mn, Mo, Cu, S و Sr در ریشه > ساقه> خاک و میانگین غلظت عناصر Fe, Mg, Ni, Pb, Rb, Si, Zn در ساقه> ریشه> خاک بود. عناصر Zn, Si, Rb, Pb, Ni, Mg, Fe و Ba با فاکتور انتقال بیش از یک توانایی انتقال از ریشه به ساقه و تجمع در اندامهای هوایی گیاه Astragalus sp را دارند بیشترین و کمترین فاکتور انتقال به ترتیب مربوط به سیلیسیم (2.11) و آلومینیوم (0.38) بود. همچنین، ضریب هبستگی قوی (Pvalue < 0.01) – بیش از 50 رصد- بین فلزات با یکدیگر وجود دارد. مطالعه حاضر نشان می دهد Astragalus sp.توانایی جذب عناصر Zn, Si, Rb, Pb, Ni, Mg, Fe و Ba را در اندامهای هوایی خود دارد. عناصر Al, As, Mn, Cu, , Sr, Cr و Mo تجمع بیشتری در ریشه نسبت به اندامهای هوایی نشان داد. که این مساله بیان کننده پتانسیل این گیاه در گیاه‌پایایی و گیاه‌پالایی مناطق آلوده می‌باشد.