بررسی نقش تغذیه‌ای نانو ذرات سیلیسیم در ویژگی‌های فیزیولوژیک و تولید ریزغده سیب‌زمینی

Abstract

آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در محیط کشت هیدروپونیک در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارها شامل اندازه ذرات سیلیکات سدیم (نانو و میکرو) و غلظت‌های صفر، 3/0، 6/0 و 9/0 میلی‌مولار بود. در صفات هدایت روزنه‌ای، حداکثر فلورسانس کلروفیل، عملکرد کوانتومی فتوسیستم Π، عملکرد و تعداد ریزغده در بوته، تیمار 3/0 میلی‌مولار سیلیکات سدیم به ترتیب سبب افزایش 3/8، 1/6، 6/2، 6/26 و 5/34 درصدی شد، و از این نظر در بین تیمارها بیشترین تاثیر مثبت را دارا بود. اما، شاخص کلروفیل برگ تا سطح 6/0 میلی‌مولار افزایش معنی‌دار داشت. در غلظت‌های 6/0 و 9/0 میلی‌مولار، مصرف نانو ذرات بر عملکرد کوانتومی فتوسیستم Π اثر منفی داشت. در هر سطح غلظت، تاثیر مثبت نانو ذرات بر شاخص پایداری غشا بیشتر از ذرات میکرو بود و تنها در بالاترین غلظت، بین دو ذره تفاوت آماری مشاهده نشد. عملکرد ریزغده با افزایش غلظت ذرات میکرو به طور معنی‌داری بیشتر شد. اما تاثیر مثبت ذرات نانو بر صفت یاد شده تا سطح 3/0 میلی‌مولار بود. به طور کلی اثرات مثبت کاربرد نانو ذرات به دلیل کارایی جذب بالا، در غلظت‌های پایین ظهور یافت. اما در سطوح بالاتر، بر خصوصیات فیزیولوژیک و عملکرد سیب‌زمینی اثرات فیتوتوکسینی داشت.